ရခိုင် လူသတ် သမိုင်းအကျဉ်းချုပ်
့( ရခိုင် လူသတ် သမိုင်းအကျဉ်းချုပ် ) ***************** ရာဇဝင်မသိ မာန်မဟိ ရေ လူတိ = ဘူးသီးကို သကာထင် လို ့ ယူထားရေ လူတိ ဖတ်စေချင်လို ့ ... သမိုင်းဆိုဟာ မမိန် ့ ့ကောင်း ငါရို ့သမိုင်း က ငါရို ့သွီး အာရီယာန် မျိ ု းနွယ် ဆိုဟာ မြင့်မြတ် တဲ့အနွယ်ဆို ဟာ သိထား သင့်ရေ ************************** *** ဗမာ အမျိ ု းယုတ်တိက ရခိုင်လူမျိ ု းရို ့အပေါ် အမျိ ု းပြုတ် အောင် သတ်ဖြတ် ခဲ့တဲ့ သမိုင်းအကျဉ်းချ ု ပ် ., ဗမာတို ့၏ ကျ ူ းကျော် စစ် ကို ရခိုင် လူမိျ ု း တို ့ ၄၅ ရက်ကြာကြာ ခုခံတိုက်ခိုက် ပြီးနောက် ၁၇၈၄ ခု ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်နေ ့တွင် ရခိုင်ပြည်ကြီးနှင့် ထီးနန်း ဖျက်ဆီး ခံရလိုက်ပြီး ဗုဒ္ဓ၏ အမွေအနှစ်ဖြစ်သော တစ်ဆူတည်းသော ရုပ်ပွားတော် ကြီး မဟာမုနိ ဘုရားကြီးကို နယ်ချဲ့အောက်သား ဗမာတွေက ခိုးယူခဲ့သည့်အပြင် ရခိုင်ရွှေနန်တော် ပိဋကတ်တိုက် ကြီး ပိဋကတ်တိုက်ငယ် အများ အပြား ဖျက်ဆီး ခိုးယူ ခြင်းခံရပြီး ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းကြီး ၃၀ ကျော် နှင့် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းငယ် ပေါင်း ၃၀၀၀ ထောင် ကျော်ကို အောက်သားဗမာတွေက ခိုးယူ ဖျက်ဆီး မီးရှိုး လိုက်ကြပြီး ကူသူ မရှိတဲ့ရခိုင်တို ့ ဘဝ က မျက်ရည်မိုး ရွာသွန်းခဲ့ရ ပြီး လူကြီး လူငယ် မရွေး မိန်းမ မကျန် အောင် သတ်ဖြတ် စော်ကား ခံခဲ့ရသည် ။ သွေးချောင်းစီးသွားသော ရခိုင် လူသေ ကောင်းများက ကြည့်မလှတဲ့ မြင်ကွင်း တစ်ခု အဖြစ် ကမ်ဘာ ့အလယ်မှာ ထွန်ရစ်ခဲ့ကြသည်။ နှစ်ပေါင်း ၅၀၀၀ ကျော် ကြာ ကိုယ့်ထီး ကိုယ့်နန်းနှင့်နေထိုင် လာသော ရခိုင့်နိူင်ငံတော် ကြီး က ကူမည့်သူ မရှိ လွှတ်ရာ လွှတ်ကြောင်း ထွက်ပြေး ကြရသည် ။ ရခိုင့်မှတ်တမ်း၌ ( အချေ သူငယ် ..အစိတ်ကေ ရို ့ ..ပြုံးရယ်ရွင်ဘိ ..မိမသိ ကို ...မွီးမိထံမှ.. ယူပြီးမှလျှင် ,. လက်ကိုကိုင်မြှင့်.. ..ကောင်းကင်ရောက်အောင် .,.အောက်မှတဖန် ..ဓါးကိုလှန်၍ ...ခံပြန်ပြုကာ ..မြှောက်လီ မှာလျှင် ..ကျမှာမလွှဲ..နှစ်စိတ်ကွဲ၍ ..ရဲရဲသွီးစက် ..အအူ ထွက်၏ ..တချက်မြီ၌ .. လှံကို စိုက်၍ ..လိုက်လံထိုးလျှင် .ရင်ကဝင်၏ )ဟူ၍ ကျောက်စာ မှာတွေ့ရသည် ။ အသတ်ခံခဲ့ရသည် ့ရခိုင်လူမျိ ု းများကို ( တင်းဝါးပန်းခိုင် ..တမြိုင်မြိုင် ရခိုင်လူ အလောင်းပေါင်း ) ဟူ၍ မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည် ။ ၇ သန်းကျော် ၏ ရခိုင် အလောင်းများ က ဒီဇင်ဘာ ၃၁ နှင့် အတူ သေကွဲပျက်စီးခဲ့ရသည် ။ ဗမာများ သတ်ဖြတ်ခဲ့ သည့်နေရာ ကို အစွဲပြု၍ ဂေါင်းပုံပြင်) မြောက်ဦး - လူသတ်ဂျိ ုင် မြောက်ဦး ရေတက် ရေကျ သောအခါ သောင်ပြင်တွင် အစုလိုက် ချည်နှောင် သတ်ဖြတ် ခဲ့သော အလောင်းတွေကို ရေကျသောအခါ ဖြူနီသောအလောင်းကောင်များကို မြင်တွေ့ရသောကြောင့် ပေါက်ဖဲ့ရွာ မာန်အောင် - လက်များကို ဖြတ်၍ တောင်သဖွယ် ပုံ ထားသောကြောင့် ( လက်ပုံတောင်) မာန်အောင် - -ရေကန်တွင် လူအပြည့်သတ် ၍ ပုံထားသောကြောင့် ( သီဘေးကန်) ပေါက်တော ..ကလေးငယ်များကို ရေတတ် ရေ ကျချိန်တွင် ခြံလောင်၍ သတ်ဖြတ်ခဲ့သောကြောင့် (ခြံလောင်ချောင်း ) မာန်အောင် ခြံပြင် (မောင်တော) သွေးချောင်း ( တောင်ကုတ် ) လူအသား အစ စီ ခုတ်ဖြတ် ထားသောကြောင့် အသားပုံရွာ ( ပုဏ္ဏားကျွန် း) စသည့်ဖြင့် နေရာ အနှံ့အပြား တွင် ဗမာတွေ ရဲ့ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ရခိုင်လူမျိ ု းတွေ ခံခဲ့ရသည် ။ နှစ်ပေါင်း ၄၀ လုံးလုံး ဗမာတွေရဲ့သတ်ဖြတ်ခြင်းကိုခံခဲ့ရသည် ။မာန်အောင်မြိ ု့တမြို့တည်းတွင်အသတ်ခံရသည် ကို အစွဲပြု၍ ( လူငယ်တစ်သောင်း ..လူကြီးပေါင်းမူ ...သျှစ်သောင်းအစွန်း .. တသိန်းမှန်း၏ ..မယွန်းထို ခါ ...သီကုန်ပါ၏ ..သိမ်းကာယူကာ ...ပြည်အင်းဝသို ့..ပါရလီငှာ ..လူယောက်ျားနှင့် ..မပြားမှန်ထ ..လူမိန်းမကို ,.ရေတွက်လေသော် ..နှစ်သိန်းကျော်၏ ..ကြားသော်မြင်ခါ ..ကြောက်ဖွယ်သတည်း။ဟူ၍ ကျောက်စာတွင်ဖော်ပြထားသည်။ ၁၈၂၆ ခု နယ်ချဲ ဗြိတိသျှ လက်ထက် ကျရောက်သောအခါ ဗမာ လက်အောက် ၌ ရခိုင်လူမျိ ု းများ နှစ်ပေါင်း ( ၄၀ ) ငရဲစခန်း မှ တစ်ခန် း ရပ်ခဲ့ရသည် ။ ကျ ူ းကျော်သူ နယ်ချဲ ့ဗမာတွေ ကို ရခိုင်ပြည်က ဗြိတိသျှ တို ့ တိုက်ထုတ်၌ ဗြိတိသျ တို ့တဖန် အုပ်ချ ု ပ်ခဲ့သည် ။ သို့ ့သော် အင်္ဂလိပ်တို ့ အုပ်ချ ုပ် နေစဉ် ရခိုင်ပြည် မှာ လူ အနည်းစု သာ ရှိတော့သည် ။ ရခိုင် နိူင်ငံတော်ကြီးသည် သုသာန် တစပြင်ပမာ တောကြီးမျက်မဲ ဖြစ်ခဲ့ရသည် ။ အင်္ဂလိပ်တို ့အကာအကွယ်ဖြင့် သေကံမရောက် အသက်မပျောက်ခဲ့သည် ့ရခိုင် တစ်ချိ ု ့ ဘင်္ဂလား နယ်တွင်ကျန်ရစ်ခဲ့သည် ။ ထိုသူ များအထဲမှ ၅၀၀၀၀ ခန် ့ကို ပြန်ခေါ်ယူ၍ ရခိုင်ပြည်၌ ပြန်လည် နေရာချထား ခဲ့သည် ။ သခင်ပြောင် တော့ ကျွန်ဘဝ သည် သာလျှင် ရခိုင်တော့ဘဝ ကံထူးကံမြတ် ဖြစ်ခဲ့ရသည် ။ နယ်ချ ဲ့ ဗမာတို ့၏ လူမျိ ု းရေး မုန်းတီး မှုဖြင့် မျိ ု းပြုတ်အောင် သတ် ဖြတ် ခြင်းမှ လွတ်မြောက် ရ ခ့ဲသည်မှာ အမှန်ပါ ။ လူကြီးများပြောစကား အရ ကျွန်ဘဝ တစ်ခေတ် ရောက် ရသည် ကို ခေတ်ကောင်း ခါက ယင့်...ဟူ၍ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသည် ။ မှန်လှပေသည် ။ဗမာနယ်ချဲ့တို ့၏ လက်အောက် နှစ် ၄၀ လုံးလုံး ဒုက္ခရောက်နေသော ရခိုင်သားများသည် ရေနှစ်တုန်း ဆွဲမိသကဲ့သို ့ အသက်ရှု ူ ဖြောင့်ခဲ့ရသည် ။အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်နေ သည့်ဘဝမှ အိုးအိမ်းများဖြင့် ဖြစ်လာ ခဲ့သည် ။ တစ်နည်းအားဖြင့် ဗြိတိသျှ တို ့၏ အကာအကွယ်ကို ရခိုင်လူမျိ ု း တို ့ ရ၍ စာပေ ယဉ်ကျေးမှုး ပြန်လည် အညွှန် ့ ထောင်လာခ့ဲသည် ။ လပ်လွှတ်စွာ ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရသဖြင့် အတော်အတန် ့ ချမ်းသာလာခဲ့ရသည် ။ခေတ်ပညာ ကိုလည်းသင်ကြားခွင့်ရသဖြင့် ထပ်မံ၍ ပညာရှင်များထွန်းကားလာခဲ့ရသည် ။ ဗြိတိသျှ တို ့သည် ရခိုင် များ ၏ အသိဉာဏ်များ ကို ရခိုင်များ အလွန် လေးစား ခြင်းခံခဲရသည် ကို အိုင်စီအက်စ် ရခိုင် ဦးကျော်မင်းက ဘာသာစကား ၆ မျိ ု းဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ရေးထားခ့ဲသည် ။ရခိုင်ပြည် ကျွန်သက်( ၁၀၁ ) နှစ် တင်းတင်းပြည့်သောနေ ့(၁၈၈၆ )ခု ဇန်နဝါရီလ (၁) ရက်နေ ့တွင် မြန်မာပြည် တစ်ပြည်လုံး အင်္ဂလိပ် လက်အတွင်းသို ့ကျရောက်ခဲ့သည်။ အင်္ဂလိပ် လက်အောက် ကျရောက်တာနဲ့ ဗမာတွေ က ဒုက္ခ ဝဋ်ကြွေး လှလှလေး ခံခဲ့ရသည် ။ သီပေါ့မင်း နှင့် စူးဖုလတ် တို ့ ရာဇာဝင် ဝဋ်ကြွေး ခံခဲ့ရသည်။ အဲဒီအချိန်တွင် ရခိုင် အမျိ ု းသား ဆရာတော် ဦးဥတ္တမ သည် မြန်မာပြည် လွှတ်လပ်ရေး ကို ဦးစွာ ပထမ လမ်းပြ မျိ ု းစေ့ချ ခဲ့သည် ။ ဝံသာနု စိတ်ဓါတ်ကို နိူးဆွပေးပြီး ထောင် အကြိမ်ကြိမ် ကျခံပြီး မြန်မာပြည် အင်္ဂလိပ် လက်အောက်ခံဘဝ မှ လွတ်မြောက်စေရန် ကြံဆောင်ခဲ့သည် ။ ထိုအချိန်တွင် နင်တို ့ပြောပြောနေသော ဗိုလ်ချ ပ်အောင်ဆန် းသည် အထက်တန်းကျောင်းသားဘဝ တွင်ရှိသည် ။ ကြာလာသည့်ှနှင့်အမျ ရခိုင် ခေါင်းဆောင်းများသည် တိုင်းရင်းသား များနှင့် တန်းတူ မြန်မာပြည်လွှတ်မြောက်ရေး ရဖို ့ ကြိုးပမ်း လျှက်ရှိသည် ။ ရခိုင်လူမျိ ု းတို ့၏ အချောင်မခို တဲ့စိတ်ဓါတ် ကို မင်းသားကြီး ဦးရွွီှဘင်း သည် အင်္ဂလိပ်တို ့ကို စတင်တော်လှန် တိုက်ထုတ်ခဲ့သည် ။ဤ သည်ကား မြန်မာ့သမိုင်း ရာဇဝင်ထဲမှာ မှတ်တမ်းတင်ခြင်း မတွေ့ရှိပေ ။ ဒုတိယ တစ်ဖန် အင်္ဂလိပ် တို ့ မြန်မာနိူင်ငံက ထွက်ခွာ ပြီးနောက် ဖက်ဆစ် ဂျပန် ကို ရခိုင်တို ့ စတင် တော်လှန် ခဲ့သည် ။( ၁၉၄၅) ခု မတ်လ (၂၇ ) ရက်နေ ့တွင် မြန်မာက ဂျပန် ကို စတင် တော်လှန်သောအခါ ရခိုင်ပြည်တွင် ဂျပန် မရှိတော့ပါ ။ ရခိုင်တို ့၏ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး နှှုတ်လုံ ပြီး တော်လှန် သတ်ဖြတ် ခဲ့သည် ။ မြန်မာပြည်က ဂျပန် များ ထွက်ခွာ သွားပြီးနောက် ဗိုလ်ချ ုပ်အောင်ဆန်းသည် ရခိုင်ပြည်သို ့ရောက်လာသည် ။ ဆရာတော် ဦးစိန္တ ကျင်းပသော ကြာအင်းတောင်ညီလာခံ ကို ဗိုလ်ချ ုပ်အောင်ဆန်းတတ်ရောက်ခဲ့သည် ။ ၄င်းအပြင် အလံနီ ပါတီ မှ ဦးအောင်သန်းက ဗိုလ်ချ ု ပ်အောင်ဆန်းကို လူသတ်မှုး ဖြင့် တရားစွဲခဲ့သည် ။ (အသေးစိတ်သိချင်သူများ ဘုံပေါက် သာကျော် စာအုပ် မှ ဖတ်ပါ ) ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့ ကြက်ကိုင်းတန် ရွာ တွင် ( ရခိုင်တစ်ကျပ် .. ဗမာ တစ်ကျပ် ..သျှမ်းတကျပ်..ဗမာတစ်ကျပ် ..ကချင်တစ်ကျပ် ..ဗမာတစ်ကျပ်..မွန်တစ်ကျပ် ..ဗမာတစ်ကျပ် ..ကရင်တစ်ကျပ် .. ဗမာတစ်ကျပ်...ဟူသော တိုင်းရင်းသား တစ်ကျပ် ..ဗမာ (၇ )ကျပ် ဟူ၍ လူးပါးဝ တရားကို ဟောပြောခဲ့သည် ။ စည်းလုံး ၍ မရသဖြင့် ရခိုင်နှင့် မြွေပွေး ကို တွေ့လျှင် ရခိုင်ကို အရင်သတ် ဟူ ၍ မိစၧာ ယုတ် က မြန်မာပြည်တွင် ဝါဒဖြန် ့ခဲ့သည် ။ သခင်စိုး .. သခင် သန်းထွန်း ကွန်မြူ နစ်အဖွဲ့များကလည်း ဗမာပြည် လွွှတ်လပ်ရေး ရလျှင် ရခိုင်ပြည် လည်း လွှတ်လပ်ရေး ပေးမည်ဟု ၄င်း ရခိုင်ပြည်က ဗမာများ ခိုးယူ သွား သော မန္တလေး မဟာမုနိ ဘုရား ကို လည် ရခိုင် ကို ပြန်ပေးမည်ဟု ဆရာတော်ဦးပညာသီဟ ထံတွင် ဘုရားသူခိုး ဗမာများ က လိမ်ညာပြောဆိုပြီး ဂတိပေးခဲ့သည် ။ သို ့သော် ဗမာပြည်သာ လွှတ်လပ်ရေး ရ သွားသည် ။ ရခိုင်နှင့်မဆိုင်ပါ ။ သျှမ်းနှင့် မဆိုင်ပါ ။ ကချင်နှင့် မဆိုင်ပါ ။ ကရင်နှင့်မဆိုင်ပါ ။ မွန်နှင့်မဆိုင်ပါ ဟူ၍ ခွေးပါးစပ်က နတ်စကားဆိုနေသည်မှာ ယခုအချိန်ထိဖြစ်သည် ။ ရခိုင်တို ့ သည် ဗမာတို ့၏ လက်အောက်တွင် ဒုတိ တဖန် ကျွန် ဇာတ်ကခဲ့ရသည်။ ဗမာတို ့သည် ရခိုင်လူမျိ ု းအပေါ်မှာ သမိုင်းတလျှောက် ကောင်းကျိ ု း မပေးတဲ့ ..သတ္တဝါ ကြီးဖြစ်သည်။ ဒုတိယ တဖန် ရခိုင်ပြည်ကြီး ဒုက္ခအစချီလာပြီ ဗိုလ်ရန်အောင် ခေါင်းဆောင်သော ဗမာ့ခွေးတပ်သည် နှစ်ပေါင်း ၁၁၆ နှစ်အကွာတွင် ရခိုင်ပြည်တွင် ပထမဆုံး အခြေချ လာသည် ။ ၁၉၄၂ ခု တွင် ရခိုင်လူမျိ ု းများသည် ကုလားရန် မှ လွတ်မြောက်ရန် ဘင်္ဂလားဘက်မှ ရခိုင် ၄၀၀ ကျော် ရခိုင်ပြည်တွင်အခြေချ မည် လာကြရာ ဗိုလ်ရန်အောင်သည် အကူအညီမပေးဘဲ့ သငေ်္ဘာကို ဖောက်၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်လိုက်သည် ။ မြန်မာပြည်တွင် လွှတ်လပ်ရေးရပြီး လွှတ်လပ်သော မြန်မာပြည်တွင် ပါလီမန် ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို သုံးင်္စွဲနေသည့်အချိန် ဖြစ်ပြီး ပါလီမန်တွင် ရခိုင်သားများ လွှတ်လပ်စွာ ပြောဆိုတင်ပြခွင့်မရခဲ့ပေ ။သို ့သော် လွှတ်လပ်စွာလုပ်ပိုင်ခွင့်မရခဲ့တဲ့ရခိုင်တွေ (၁၉၅၂)ခုတွင် တောပန်ဇင်း..အခစား (ကျောက်တော် )..မကျည်းကုန်း( မာန်အောင်)စသည့် ရွာ ဦးနူ စစ်ခွေးက ရွာလုံးကျွတ် သတ်ဖြတ် ၍ ရခိုင်သားများ ကို ဒီမိုကရေစီ နှင့် မိတ်ဆက်လိုက် သည်။ ခွေးကြီးဦးနူ၏ ဒီမိုကရေစီက ရခိုင် လူမျိ ု းတို ့အတွက် ခါးသီးလှပေသည်။ ၁၉၅၈ ခု နှစ် ဖဆပလ နှစ်ခြမ်းကွဲသွားသည် ။၄င်းတွင် ပြည်နယ် ပြသနာပေါ်ပေါက်လာသည် ။ ဦးနူခေါင်းဆောင်သော တည်မြဲ ( ဖဆပလ) သူ ့ပါတီကို မဲပေးလျှင် ရခိုင်ပြည်ကို ပေးမည်ဟု ခွေးစကားက နတ်စကားဆိုလာသည်။ သန် ့ရှင်း ဖဆပလ ဘဆွေ က ပြည်နယ်ကို မပေးနိူင်ဟု ကျန်ဟာကိုဘဲပေးမည်ဟု ဗြောင်တိုက်စိန် ခေါ်ခဲ့သည် ။ ရခိုင်သားတို ့ဘဝသည် ဗမာများထံမှ ပြည်နယ်ကို လက်ဖြန်တောင်း ရသည့်ဘဝ သို ့ကျရောက်ခဲ့သည် ။ ပြည်နယ် လိုချင်သော ရခိုင်တို ့သည် မျက်စိ မှိတ် ကျိတ်မှိတ်ခံ၍ ရတည မဲ အပါ အဝင် အမှတ်နေရာ ၉ ခုလုံးအား ခွေးကြီး ဦးနူ အား ပုံပေးလိုက်သည်။ ၁၉၆၀ ပြည် ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးနူ ပါတီ အနိူင်ရသွားသည် ။ သို ့သော် ရခိုင်ပြည် နယ် ကို ရခိုင်သား များ မရ ။ ရခိုင်တို ့ဘဝက အရှက်လဲ ရ ဝမ်းလည်း ကြီးခဲ့ရပေသည် ။ ဦးနူကတိ တည်ပါစေ ရခိုင်ပြည်ကိုပေး ဟူ၍ ငယ်သံပါပါ အော် ဟစ်ရင် လည်ချောင်းကွဲရုံ သာရှိမည် ။ ရခိုင်ပြည်ကို ရခိုင်ကတောင်း တော့ သျှမ်းက ဖဒရယ် တင်တောင်းလာသောအခါ ဦးနူ သည် ဟန်မဆောင်နိူင်တော့ဘဲ့ ။ နေဝင်းကို အာဏာလွှဲအပ်ခဲ့သည်။ ဗမာ၏ ပင်ကိုယ် ဘီလူး အရုပ်က ပေါ်လာတော့ မည် ။ အောင်ဆန်း တကျပ် ကို နေဝင်း က လုယူလာတော့ ဗမာ က (၁၄) ကျပ် ရ၍ တိုင်းရင်းသား တို ့ဘဝ က (သုည)zero (0) ကွင်းနေရရှာသည်။ (၁၉၆၇ ) ခု သြဂုတ် လ(၁၃) ရက် ဥပုသ်နေ ့ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို ့တွင် ရခိုင်သား ၃၀၀ ကျော် ကို နေဝင်းခွေးကြီး အဖွဲ့သတ်လိုက်သည် ။ယင်းအချိန် တွင် ( ဘားဗူဟိယင့် ..ဆန်ဟိယင့်...ဒိုင်းဂျီ ဟိယင့် ..ရီဟိယင့် .) ဘဝင်မြင့် သော ရခိုင်သားများ နေဝင်း လက်အောက် ရောက်၍ သူတောင်းစားဖြစ်ခဲ့ရသည် ။ ယခီး ဟု အခေါ် ခံရသည် ။ ဗမာ ( ဗခီး ) နှင့် ရခိုင် ( ယခီး) တို ့ အသားစား အရေ စား ဖြစ်ခဲ့ရသည် ။ ( တရုတ် နှင့် ဝက် ) အတူထားမရရေ အဖြစ်နှင့် ကြုံတွေ့ရသည် ။ မြ ဆန်စက်ရှေ့တွင် ရခိုင်သားများ ခွေးသေ ဝက်သေ သေခဲ့ရသည် ။ မသေဘဲ့ အသက် ရှိနေ သူ များလည်း အရှင်လတ်လတ် မြေမြုတ် ခံခဲ့ရသည် ။ စစ်ခွေးဆို တဲ့ စရိုက်က ထွက်ပေါ်လာပေသည်။ မဆလ လက်အောက် ရခိုင် ပြည်သားများ စာရိတ္တ ပျက်ပြား ၍ လူညွှန်း တုန်း လာသည်။ ရခိုင် နှင့် ဗမာ တသီးတခြားစီ ဖြစ်လာသည်။ ရခိုင်လူမျိ ု းများ သည် ကိုယ်ထီး ကိုယ့်နန် း ကိနှုယ့်ကြငှန်းနှင့်နေလာ ခဲ့၍ ဗုဒ္ဓ ဘာသာပီပီ စာပေ ယဉ်ကျေးမှု ထွန်းကားသော လူမျိ ု းကြီးတစ်မျိ ုးဖြစ်၍ ဗမာ တို ့သည် အရေးကြီး ရဟန်း ကို ကိုးကွယ်နေချိန်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ ဗုဒ္ဓဘာသာ နှစ်ပေါင်း တစ်ထောင်ကျော် အမြစ်တွယ်ပြီ ဖြစ်သည် ။ ဗမာတို ့သည် သာသနာကို မွန်ဆီက ခိုးယူ ပြီး ရခိုင်ပြည် က ဘုရား ခိုး ယူ သွားသော သူခိုး ကြီး ငတတ်ပြား အမျိ ု း ဖြစ်သည်။ ဗမာပြည် ဧရာဝတီ မြစ်သည် ကပ္ပလီ ပင်လယ်ထဲသို ့ စီးဝင်သည် ။ ရခိုင်ပြည် ကုလားတန် မြစ်သည် ဘင်္ဂလား ပင်လယ်ထဲသို ့စီးဝင်သည်။ ရခိုင် နှင့် ဗမာသည် ရေ လည်းမတူ ။ မြေ လည်းမတူ ပေ ။ .၈ .၈. ၁၉၈၈ ၈၈ အရေးအခင်း ဖြစ်၍ ဗမာပြည် တွင် ကျိတ်ကျိတ် ရို က်သက်နေ ချိန်တွင် ရခိုင်ပြည်ကို လည်းကူးစက်လား သည် ။ အစိုးရ၏ လုပ်ရပ် က ရဟန်း ဘုန်းကြီး များကို စစ်ဖိနပ်ဖြင့် ကန်ကျောက် သေနတ်ဖြင့် ပစ်သတ် ကျောင်းသား များအပါ အဝင် ကြိုးပေး သတ်ဖြတ် ခဲ့တာ သာသနာကို ငါးပါး မှောက် အောင် လုပ်ခဲ့တာ နိူင်ငံခြားကို ထွက်ပြေးသွားသော ရဟန်း ပညာရှင် လူပညာရှင်များ အများအပြားရှိနေဆဲပါ ။သာသနာကို ကိုးကွယ်ဟန်ပြပြီ း ဘုရားရတနာများကို ခိုးခိုးနေတာ စစ်ခွေးကြီး တွေ ဖြစ်တယ် ။ ၁၉၉၀ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရခိုင်ပါတီ (ALD) ပါတီက အမတ် နေရာ ၁၁ နေရာ ရ သည် ။ ယင်းအချိန်တွင် ဆရာကြီး ဦးဦးသာထွန်း က ရခိုင်ပညာရှိ ဖြစ်လို ့ဆိုပြီး ထောင်ချ ၍ ထောင်ထဲတွင် အဆိပ် ခပ်၍ သတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရသည် ။ မကြာမီ အချိန်တွင် ရခိုင်ပါတီ အဖျက် ခံလိုက်ရသည် ့အပြင် ရခိုင်ခေါင်းဆောင်များကို ဖမ်းဆီးထောင်ချ ခဲ့ကြသည်။ ရခိုင်သားတို ့၏ ဘဝ ရေ တိမ် မှာ နစ်မြုပ် ခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ချ ုပ် အောင်ဆန်း က ထုတ်ထားခဲ့သည့် ဥပဒေ " ရခိုင် နှင့် မြွေပွေး ရခိုင်ကို အရင်သတ် ပြီးမှ မြွေပွေး ကို သတ် " ဟု ထုတ်ထားခဲ့သည့်ဥပဒေ အရ ဒုတိယ တဖန် ဒေါ်စုကြည် က ရခိုင်ပြည် ကို မဲဆွယ်ဖို ့ခရီးစဉ် စတင် ရောက်ရှိ လာခဲစဉ် "" ကျွန်မ ကတော့ ရခိုင် တွေကို ချစ်မိသွားပြီဟု "" ခွေးပါးစပ် က နတ်စကား ဆိုးသွားပြီးနောက် ..ပေးလိုက်ကြတဲ့ မဲ ရခိုင် ပြည်ထဲက နှစ်မြို့ ပါသွားတယ် ။ ရခိုင်တွေသိက္ခာ ကျတယ် ။ ခွေးစကားကို နားထောင်ရင် ခွေးမျိ ု း တွေ ဖြစ်တယ် ။ ယခုအခါ ရခိုင်ပြည် ကျွန်သက် က ရှည်သထက် ရှည် လာတယ် 2015 ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ကျွန်သက် နှစ် ၂၃၁ ပြည် ပြီ ၂၃၂ ကို ဆက်လက် မျှော် နေကြသေးတယ် ,အမြင်ကျဉ် းတဲ့ ရခိုင်တွေကလဲ အသိမရှိတဲ့ ရခိုင်သမ တွေက လဲ ကိုကို ရေ ..မောင်မောင်ရေ ..ညီမလေး ရယ် နဲ့ နားရှက်တယ် ... စံရဖွေ လူမျိ ု းတိ က တစ်ဖုံ ဘုမသိ ဘမသိ နဲ့ ခွေးဟောင်းတိုင်း လိုက် ကြည့် ့နေ ရင် အိပ်ရေးပျက် တယ် . ငါတို ့အနာကတ် ရွှေပြည် ရခိုင် ကြီးအတွက် ဥမကွဲ သိုက်မပျက် အောင်စုစု ရုံးရုးံ နဲ့ ညီညီညာညာ လက်တွဲပြီး ဝေးကွာ နေတဲ့ ဆွေးမျိ ု းသား ချင်း နိူင်ငံခြား အသီးသီးမှာ ရောက်ရှိ နေကြသော ရွှေညီအစ်ကို မောင်နှမများ ရခိုင် ဆို လျှင် အမျိ ု းကို ချစ်စေ ချင်တယ် ။ ယခု တဖန် ရခိုင် ပြည် က အကျွန် တို ့ ၏ ခေါင်းထက်မှာ ကျရောက်နေ ပြီ .. ရခိုင်ပညာရှိ များ စာပေပညာ ရှင်များ မသိ သော သူများ ကို နားလည် အောင် ပြော ပြ ပြီး သတိထားကြပါ ။ ဗမာ များ ဖော်စပ် ထားသော ဝမ်းနှုတ်ဆေး ကို မစားမိစေနဲ့ သတိရှိကြပါ။
ပေါ်လာပြီ သက်သေတချို့
ဗမာက ရခိုင်ကို မျိုးတုန်းအောင် သတ်ဖြတ်မူတွေကို ရခိုင်တွေက ဗမာတွေကိုပြောပြတော့ ပါးစပ် ရာဇဝင် ဆိုပဲ... ပြုလုပ်သူ ဗမာတွေက အခု မယုံဘူးဆိုပဲ ။
ပြုလုပ်သူတို့မေ့နိုင်ပေမယ့်။ ခံရသူတွေကတော့ forever forget ။ Never forget ၊ ပဲ
#The_Eastern_Frontier_of_British_India
၁၉ရာစုမှာအင်္ဂလိပ်တို့သည် ကိုလိုနေ နယ်ချဲ့ရင်း အိန္တိယတနိုင်ငံလုံးကိုသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။
ဗမာဘုရင်ဗဒုံမင်း မောင်၀ိုင်းသည် ၁၇၈၅ မှာရခိုင်နိုင်ငံကိုကျူးကျော်သိမ်းပိုက်လိုက်တယ်။
ယင်းကြောင့်အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနေ နယ်ချဲ့နဲ့ ဗမာပဒေသရာဇ်နယ်ချဲ့တို့သည်
နယ်စပ်ချင်းထိစပ်လို့ထိပ်တိုက်တွေ့လာခ့ဲကြတယ်။
ယင်းကြောင့်အင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်ပွဲတွေဖြစ်ခ့ဲတယ်။အ့ဲဒါကိုA C BanerjeeကThe Eastern Fronter of British India နာမည်နဲ့သမိုင်းစာအုပ်တစ်အုပ်ရေးခ့ဲသည်။
ဗမာတွေ ရခိုင်ပြည်ကိုသိမ်းပြီးတ့ဲခါ လူမဆန်တဲ့ ရက်စက်မှုတွေနဲ့မျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်ခံရတယ်။
ယင်းစစ်မှာ လူတွေကိုတိုင်မှာ ချည်နှောင်ပြီ ်သတ်တာတွေ၊ခေါင်းတစ်လုံးဖေါ်လို့မြေ မှာမြုတ်ထားပြီး ထွန်နဲ့တိုက်သတ်တာတွေ၊မိန်းမ၊ယောက်ျား၊ကလေးငယ်ထောင်ပေါင်းများစွာကို သွေးအအေးနဲ့သတ်ခ့ဲတာတွေကိုလည့် ဒီစာအုပ်မှာဖေါ်ပြထားတယ်။ရခိုင့်တော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ဖြစ်တယ် အပိုလောင်းက ၁၇၉၄ မှာယောက်ျား၊မိန်းမ၊ကလေး၂သိန်းလောက်အသတ်ခံရတယ်။ အ့ဲအရေအတွက်နဲ့တူတူ သုံပန်းအဖြစ်ဖမ်းခံရတ့ဲ၊တောတွေတောင်တွေမှာ ပုန်းနေတ့ဲလူတွေလည့် အဖမ်းခံအသတ်ခံရတယ်၊တခိျုလေ့ကျားစားလို့သေရတယ်လို ့ပြောတာကို သံသယဖြစ်စရာမရှိလို့ ဗြိတိသျှအရာရှိတစ်ယောက်က အစီရင်ခံတာတွေကိုဖေါ်ပြထားတယ်။ ဗြိတိသျှမော်ကွန်းတိုက်မှာသိမ်းထားတ့ဲ ရခိုင်တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချင်းပျံက ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်တွေကို ပေးတ့ဲစာတွေကိုလည့် ကိုးကားဖေါ်ပြထားတယ်။
ရှားပါးစာအုပ်ဖြစ်တယ် ဒီစာအုပ်ကိုရချင်ဖတ်ချင်ရင်
ဒီLink ကယူပါ။
The Eastern Frontier Of British India pdf-12 MB
by Banerjee, Anil
https://archive.org/download/in.ernet.dli.2015.24759/2015.24759.The-Eastern-Frontier-Of-British-India.
ဗမာတွေ ပြောကြတယ် ရခိုင်ပြည်ကို မောင်ဝိုင်းနဲ့ ဗန္ဓုလ တိုက်တယ်ဆိုတာ မဖြစ်နိုင် ရခိုင်တွေ ဝါဒပြန့်ကြတယ် မောင်ဝိုင်း ရကိ္ခုင်ပြည်ကို တိုက်ချိန် ဗန္ဓုလက ကလေးလေးပဲ ရှိတယ် ဆိုပြီးပြောကြလို့.. ဖော်ပြလိုက်တယ်
ဗဒုံမင်း ဘိုးတော်မောင်ဝိုင်း ရက္ခိုင်ပြည်ကို ၁၁၄၆ သိမ်းသည် ။
မောင်ရစ် (ခ)ဗန္ဓုလက ၁၁၄၄ မှာမွေးတယ်
၁၁၈၁ ခုနှစ် မဏိပူရ မကျိုးနွံ၍ ဤအလုံမြို့ဝန်ကို ကြီးကြပ်စေလွှတ် တိုက်ခိုက်စေ၏။
အမှုတော် နာမည်ရလောက်အောင် ကျေပွန် ချောမောစွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့၍ ပြန်ရောက်
သောအခါ ' မဟာဗန္ဓုလ ' ဟူသော ဘွဲ့ကို ရလေသည်။
၁၁၈၃ ခုနှစ် အာသံစော်ဘွား မကျိုးနွံ၍ မဟာဗန္ဓုလကို စေလွှတ်နှိမ်နင်းစေသည်။
စော်ဘွားကို နန်းချနှင်ထုတ် ၊ အာသံကို သိမ်းလေသည်။
၁၁၈၄ ခုတွင် ပြန်ရောက်ပြီး
အဂ္ဂမဟာ သေနာပတိဝန်ကြီး ခန့်တော်မူသည်။
၁၁၈၅ ခု ရခိုင်ပြည် ရှင်မဖြူကျွန်းသို့ စစ်တကောင်းတို့ လာရောက် အလံစိုက်သည်ကို
နုတ်ပစ်မှုကစ၍ အင်္ဂလိပ်တို့နှင့် အချင်းဖြစ်ပွားရာ ဘင်္ဂလားအထိ သိမ်းပိုက်ရန် မဟာ
ဗန္ဓုလ ကြီးမှူး၍ ရခိုင်သို့ ချီရသည်။ ဤသို့ချီစဉ်က ' ဗိုလ်မှူးဝန်ကြီး သတိုးမင်းကြီး
မဟာဗန္ဓုလ ' ဟု ဘွဲ့တပ်တော်မူသည်။
(၁) ငယ်မည် မောင်ရစ် ။
(၂) အသက် ၃၇ နှစ်တွင် ဗြဲတိုက်သံတော်ဆင့် ဖြစ်သည်။
(၃) နောက် အလုံမြို့ဝန် ဖြစ်သည်။
(၄) မဏိပူရကို အောင်ခဲ့၍ ပြန်လာသောအခါ ' မဟာဗန္ဓုလ ' ဘွဲ့ကို ရသည်။
(၅) အာသံကို နိုင်ခဲ့၍ အပြန်တွင် အဂ္ဂမဟာ သေနာပတိ ဝန်ကြီး ခန့်တော်မူသည်။
(၆) ရခိုင်သို့ ချီခါနီး၌ ' ဗိုလ်မှူးဝန်ကြီး သတိုးမင်းကြီး မဟာဗန္ဓုလ ' ဘွဲ့ ထပ်၍ရသည်။
(၇) နောက်ဆုံး အင်္ဂလိပ်နှင့် တိုက်နေစဉ် ' သတိုးသုဓမ္မ မဟာဗန္ဓုလ ' ဘွဲ့ စစ်သူကြီး
အရာ စစ်တောင်းမြို့ တို့ကို ရသည်။
ဒီတော့ ရခိုင်တို့ မောင်ဝိုင်း သိမ်းပြီး ဘုရား များ သာသနာ အဆောက်အဦးများနှင့် ရခိုင်ပြည်သူများ ဆုံးရှူံး ပြီး ၊
ဗန္ဓုလ တစ်ခေတ် ရခိုင်ပြည်သူများ ကလေးသူငယ်မကျန် နောက်ထပ်တဖန် ဆုံးရှူံး ရလည်သည်
ဒီနေ့အချိန်ထိ ရခိုင်ပြည်တွင် ရွာနာမည်များ သတ်မှတ်၍ ရှိနေသေးသည် ၊
ရခိုင်ပြည်ကြီးနှင့်တကွ ရုပ်ရှင်တော်မဟာမြတ်မုနီ အသိမ်းခံလိုက်ရသည်။ ဗမာမာများ သည် ရခိုင့်ရွှေနန်းတော်၊ ပိဋကတ်တိုက်တော်၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း အကြီး (၃၀)၊ အငယ် (၃၀၀၀) ကျော်ကို မီးလျှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ရခိုင်တပြည် လုံး ဖူးဖူးရောင်သော လူသေကောင်များဖြင့် ပြန့်ကြဲလျှက် ရှိခဲ့သည်။ နှစ်ပေါင်း (၅၀၀၀) ကျော် ကိုယ့်ထီးကိုယ့်နန်းဖြင့် နေထိုင် လာခဲ့သော ရခိုင်နိုင် ငံတော် ၌ တိုင်းသား ပြည်သူများမှာ ကူမည့်သူမရှိ လွတ်ရာကိုထွက်ပြေးကြရသည်။
မန်မာများသည် ပုခက်တွင်းရှိ ကလေး သူငယ်များ ကိုမချန် သတ်ဖြတ်သည်။ ရခိုင်မှတ်တမ်း၌ (“အချေသူငယ်၊ အစိတ်ကေရို့၊ ပြုံးရယ်ရွှင်ဘိ၊ မိမသိကို၊ မွီးမိထံမှ၊ ယူပြီးမှလျှင်၊ လက်ကို ကိုင်မြှောက်၊ ကောင်း ခင်ရောက်က၊ အောက်မှတဖန်၊ ဓါးကိုလှန်၍၊ ခံပြန်ပြုခါ၊ မြှောက်လီမှာလျှင်၊ ကျလာမလွဲ၊ နှစ်စိပ်ကွဲ ၍၊ ရဲရဲသွီးစက်၊ အအူထွက်၏။တချက်မြီ၌၊ လှံကိုစိုက်၍၊ လံလိုက်တုံလျှင်၊ ရင်ကဝင်၏”) ဟူ၍ တွေ့ရပါသည်။ အသတ်ခံခဲ့ရသော ရခိုင်သားများကို “တင်းဝပန်းခိုင်၊ တမြိုင်မြိုင်၊ ရခိုင်လူ အလောင်း” ဟူ၍ မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။
ဂဏန်းသချၤာအလို (၇) သန်းကျော်သည်။ ဗမာများသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်ကို အစွဲပြု၍ ဂေါင်းပုံပြင် (မြောက်ဦး)၊ လူသတ်ဂျိုင် (မြောက်ဦး)၊ ရေတက်ရေ ကျသောအခါ သောင်ပြင်တွင် အစုလိုက်အပြုံလိုက်ချည်းနှောင်၍ သတ်ခဲ့သောကြောင့် ရေအကျတွင် ဖြူနီသောအလောင်းကောင်များ ကို မြင် ရသောကြောင့် ပေါက်ဖဲ့ရွာ (မန်အောင်၊) လက်များကိုဖြတ်၍ တောင်နှယ်ပုံထားသောကြောင့် လက်ပုံတောင် (မာန်အောင်)၊ ရေကန်တွင် လူအပြည့် သတ်၍ ပုံထားသော ကြောင့် သီဘေးကန် (ပေါက်တော)၊ ကလေးငယ်များကို ရေကျရေတက်ချိန်တွင် ခြံလှောင်၍သတ်ခဲ့သော ကြောင့် ခြံလှောင်ချောင်း (မာန်အောင်)၊ ခြံပြင် (မောင်တော)၊ သွေးချောင်း (တောင်ကုတ်)၊ လူ့အသားတစ် များကို ခုတ်ဖြတ်၍ပုံထားသောကြောင့် အသား ပုံရွာ (ပုဏ္ဏားကျွန်း) စသည့်စသည့်ဖြင့် နာမည်တွင်ခဲ့သည်။ နှစ်ပေါင်း (၄၀) လုံးလုံး ရခိုင်မျိုးတုံးအောင် သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ မာန်အောင်မြို့ တမြို့တည်း တွင် အသတ်ခံခဲ့ ရသည်ကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်မှာ “လူငယ်တသောင်း၊ လူကြီးပေါင်းမူ၊ သျှစ်သောင်းအစွန်း၊ တသိန်းမှန်း၏၊ မယွန်းထိုခါ၊ သီကုန်ပါ၏၊ သိမ်းကာယူက၊ ပြည်အင်းဝသို့၊ ပါရလီငြား၊ လူယောက်ျားနှင့်၊ မပြားမှန်ထ၊ လူမိန်းမကို၊ ရွီကြလီသော်၊ နှစ်သိန်းကျော်၏၊ ကြားသော်မြင် ခါ၊ ကြောက်ဖွယ်သာတည်း” ဟူ၍ဖြစ်သည်။ (၁၈၂၆) ခုနှစ် ဗြိတိသျှလက်အောက် ကျရောက်ရသောအခါ (ဗမာ) လက်အောက် နှစ် (၄၀) ငရဲ စခန်းသည် တခန်းရပ်ခဲ့သည်။ ကျူးကျော်သူ ဗမာများကိုမောင်းထုတ်၍ အင်္ဂလိပ်တို့က တဖန်အုပ်ချုပ် သည်။ သို့သော်အင်္ဂလိပ်အုပ်ချုပ်ချိန်တွင် ရခိုင်ပြည်၌ လူမကျန်တော့ပေ။ ရခိုင်နိုင်ငံတော် တခုလုံးသည် သုသာန်တစပြင်ပမာ တောကြီး မျက်မဲဖြစ်နေလေတော့ သည်။ အင်္ဂလိပ်အကာ အကွယ်ကြောင့် သေကံ မရောက်သတ်မပျောက်ပဲ ရခိုင်တချို့ ဘင်္ဂလားနယ်တွင် ကျန်ရစ်သည်။
သက်သေ ကျောက်စာ👇
ဆရာကြီး Kyaw Maung post
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=220027318448106&id=100013225188733
post က ရခိုင်ဝေါဟာရနဲ့ ရေးထားတ့ဲအတွက် ဗမာလိုပြန်လိုက်ပါတယ် 👇👇
#လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုမှတ်တမ်းကျောက်စာတချက်
၁၁၄၆ခုနှစ်နောက်နှစ်ပေါင်း၄၀ကာလအနိဌာရုံတွေကို
စာပေလင်္ကာ၊သမိုင်းမှတ်တမ်းတွေနဲ့မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြသလို
ကျောက်စာထိုးလို့လဲ့မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြပါတယ်။
အဲ့ကျောက်စာတချက်ကို၁၉၇၂ ခုနှစ်နို၀င်ဘာလက
သျှစ်သောင်းဘုရားပြုပြင်တ့ဲအခါ ရရှိခ့ဲတယ် ။
အ့ဲအချိန်အခါက ထောက်လှမ်းရေးတွေ ဓားလိုထတဲ့ချိန်ဖြစ်လို့
အဲ့ကျောက်စာဖျောက်ဖျက်ခံရမည်ကြောက်လို့
အပြင်ကိုလုံး၀အသိမပေးပဲကျောက်စာကိုမှင်ကူးကာ
သျှစ်သောင်းဘုရားအရံစေတီတဆူမာထည့်လိုက်ကတ်ပါရေ။
ယင်းကျောက်စာမှင်ကူးမူတမူကိုရခဲ့လို့သိမ်းထားခဲ့တာနှစ်ပောင်း၄၀
ကျော်ပါပြီ။သိတဲ့လူတွေထဲကတချို့လေ့မရှိကြတော့ပြီ။
အဲ့ကျောက်စာမာပါစွာက-သက္ကရာဇ်
၁၁၄၆ခုနှစ်အောက်သားသတ်ခဲ့သောနေရာနှင့်လူများ
ကျိမ်းကျွန်တွင်အိမ်ရှေ့မင်းရဲဖေါ်သူနှင့်လူအများကိုသတ်သှက်အုပ်အရပ် ၌
ကျောက်စာရေးထိုးသူသည် အသတ်ခံရတ့ဲလူနဲ့
နေရာစာရင်းကိုမှတ်တမ်းတင်တာမပြီးခဲ့ပါ။
ဒါပေမယ့်#တောင်ကျောင်းဆရာတော်က
#ရခိုင်ရာဇ၀င်သစ်ကျမ်း မှာဒီလို ပိုင်မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြပါတယ်။
ကျိန်အရပ့် အစောင့်နေထားသော မြန်မာတို့ကို အိမ်ရှေ့မင်းစစ်ကဲရဲဘော်သည် တိုက်လေသော် မြန်မာတို့သည်
မြောက်ဦးမြို့သို့ပြေး၀င်ကြလေ၏။ မြို့၀န် နန္ဒပြကျန်က တပ်မှုးတပ်သားကိုထွက်တိုက်စေလေသော် အိမ်ရှေ့မင်း စစ်ကဲ
၇ဲဘော်သည်နှင့်လူအများကို ဖမ်းရလေလျှင် သတ်လျှက်ပစ်လေ၏။
မြို့၀န်နန္ဒပြကျန်နှင့ြ်မို့သူကြီး လေးခက်တောင်စား ငထွန်းစံတို့က ရခိုင်ပြည်နိုင်ငံအလုံး၌့ရှိသောလူတို့ကိုပြောင်းလက်
နက်ချရန် ဟုခေါ်ပြီးလျှင် ပေါင်းတုတ်ပြင် ၌တစ်ထောင် သရက်အုပ်၌တစ်ထောင် ကြက်ရိုးတောင်၌တစ်ထောင် စံကား
တောင်၌ တစ်ထောင် မြို့တော်ပရိစေ္စဒ့၌သုံးသောင်းခုနစ်ထောင်။ ပုခက်တွင်သား သူငယ်များကို ဓားကစားသည်
တစ်သောင်း။ ဘုရားပေါ်အရပ် ဒိုင်းကျီအရပ်။ မောင်းဆွဲအရပ်။ ငရကောင်အရပ်။ ခေါင်းပြိုတောင်အရပ်။ ပရိန်အရပ်။
ပေါင်းတုတ်အရပ်။ ရတနာပြင်အရပ်။ လက်မဖက်အရပ်။ တောင်တန်းအရပ်။ ကိုးဆယ့်ကိုးတောင်အရပ်။ သံတွဲ။
ရမး်ပြည့်။ မာန်အောင်အရပ်တို့၌သေလေသည်ကား တစ်သိန်းရှစ်သောင်းလေးထောင်သေလေသည်။
သမိုင်းမှတ်တမ်းမပျောက်ပျက်ရအောင်မျှ၀ီပီးပါ။သိမ်းထားပါ။လက်ဆင့်ကမ်းပီးပါ
ဒီလိုမျိုး ကျောက်စာ အထောက်အထားကိုလည်း ဗမာတွေ ဘာပြောသလ့ဲဆိုတော့
ဖောင်းကြွာစာဆိုရင် အတု ၊ ချိုင့်ခွက်နဲ့စာဆိုရင် အစစ်
ဈာန်သစ်အောင် နှင့် ဘုန်းတင့်ကျော် အပါအဝင်နောက်လိုက်တစ်စုနှင့်
ဗမာပညာရှင်များဆုံးဖြတ်ချက်.. ဟားဟား
အ့ဲလောက်တော်တာ..😂
မမြင်ဖူးတော့ မယုံကြည့်ဘူး ။ ရှေးတုန်းကလိုပေါ့ ကောင်းကင်မှာ သံတုံးကြီး ပျံနိုင်တယ်ဆိုတာ ၊ ဘယ်သူမှလည်း မယုံဘူး ။ ပြောတ့ဲလူသာ အရူးခေါင်းစဉ်တပ်ခံရတယ် ။ ကိုယ်တို့ ဉာဏ်နဲ့ လိုက်မမီဘူးဆိုတာ ကိုယ်တိုင် မသိ ။
အခုလည်း ဖောင်းကြွာ ကျောက်စာန့ဲ ပုဂံပြည်မှာ မမြင်ဖူး ၊ မရှိလည်တော့ ။ အခြားလူမျိုးတွေမှာလည်း မရှိ သူတို့ထက် ပညာ မသာဘူးဆိုတ့ဲ အမြင် အထင်သေးပြီးဖြစ်နေတ့ဲအတွက်ကြောင်းပါပဲ ၊
မင်းတို့တစ်မျိုးသားလုံးသိထားရမှာက .. ခရစ်နှစ် ၁၀၄၄ မှပေါ်လာတ့ဲ အနော်ရထာခေတ်မှစတင်လာတ့ဲ ပုဂံပြည်မှာလို စုတ်တံ အစုတ်ပလုတ် တစ်လက်န့ဲ နံရံမှာ ပန်းချီး ဆွဲခ့ဲသလိုမျိုး ၊
ရက္ခိုင့်ရွှေမြို့တော်မှာ ရေးဆွဲခ့ဲတာမဟုတ် ၊
ပင်လယ်ကျောက်တုံး ကျောက်သားများကို ထုဆစ်ခ့ဲကြတာကြီးပါ ၊ ကျောက်စာဖောင်းကြွလောက်ကို မပြောန့ဲ အ့ဲထက်ခက်တ့ဲ အနုစိတ် ထုဆစ်ခ့ဲတ့ဲအရာတွေအများကြီးပဲ ။ ဘယ်လူမျိုး ပညာရှင်ကျမှာလည်း ရှေးကျမှာလည်း ၊ တွေးကြပေတော့ ။
Zaw Zaw (ရက္ခပူရတိုင်း)
(unicode)
ရခိုငျ လူသတျ သမိုငျးအကဉြျးခြုပျ
့( ရခိုငျ လူသတျ သမိုငျးအကဉြျးခြုပျ ) ***************** ရာဇဝငျမသိ မာနျမဟိ ရေ လူတိ = ဘူးသီးကို သကာထငျ လို ့ ယူထားရေ လူတိ ဖတျစခေငြျလို ့ ... သမိုငျးဆိုဟာ မမိနျ ့ ့ကောငျး ငါရို ့သမိုငျး က ငါရို ့သှီး အာရီယာနျ မြိ ု းနှယျ ဆိုဟာ မွင့ျမွတျ တဲ့အနှယျဆို ဟာ သိထား သင့ျရေ ************************** *** ဗမာ အမြိ ု းယုတျတိက ရခိုငျလူမြိ ု းရို ့အပေါျ အမြိ ု းပွုတျ အောငျ သတျဖွတျ ခဲ့တဲ့ သမိုငျးအကဉြျးခြ ု ပျ ., ဗမာတို ့၏ ကြ ူ းကြောျ စဈ ကို ရခိုငျ လူမိြ ု း တို ့ ၄၅ ရကျကွာကွာ ခုခံတိုကျခိုကျ ပွီးနောကျ ၁၇၈၄ ခု ဒီဇငျဘာ ၃၁ ရကျနေ ့တှငျ ရခိုငျပွညျကွီးနှင့ျ ထီးနနျး ဖကြျဆီး ခံရလိုကျပွီး ဗုဒ်ဓ၏ အမှအေနှဈဖွဈသော တဈဆူတညျးသော ရုပျပှားတောျ ကွီး မဟာမုနိ ဘုရားကွီးကို နယျခြဲ့အောကျသား ဗမာတှကေ ခိုးယူခဲ့သည့ျအပွငျ ရခိုငျရှှနေနျတောျ ပိဋကတျတိုကျ ကွီး ပိဋကတျတိုကျငယျ အမြား အပွား ဖကြျဆီး ခိုးယူ ခွငျးခံရပွီး ဘုနျးတောျကွီးကြောငျးကွီး ၃၀ ကြောျ နှင့ျ ဘုနျးတောျကွီးကြောငျးငယျ ပေါငျး ၃၀၀၀ ထောငျ ကြောျကို အောကျသားဗမာတှကေ ခိုးယူ ဖကြျဆီး မီးရှိုး လိုကျကွပွီး ကူသူ မရှိတဲ့ရခိုငျတို ့ ဘဝ က မကြျရညျမိုး ရှာသှနျးခဲ့ရ ပွီး လူကွီး လူငယျ မရှေး မိနျးမ မကနြျ အောငျ သတျဖွတျ စောျကား ခံခဲ့ရသညျ ။ သှေးခြောငျးစီးသှားသော ရခိုငျ လူသေ ကောငျးမြားက ကွည့ျမလှတဲ့ မွငျကှငျး တဈခု အဖွဈ ကမျဘာ ့အလယျမှာ ထှနျရဈခဲ့ကွသညျ။ နှဈပေါငျး ၅၀၀၀ ကြောျ ကွာ ကိုယ့ျထီး ကိုယ့ျနနျးနှင့ျနထေိုငျ လာသော ရခိုင့ျနိူငျငံတောျ ကွီး က ကူမည့ျသူ မရှိ လှှတျရာ လှှတျကွောငျး ထှကျပွေး ကွရသညျ ။ ရခိုင့ျမှတျတမျး၌ ( အခြေ သူငယျ ..အစိတျကေ ရို ့ ..ပွုံးရယျရှငျဘိ ..မိမသိ ကို ...မှီးမိထံမှ.. ယူပွီးမှလြှငျ ,. လကျကိုကိုငျမွှင့ျ.. ..ကောငျးကငျရောကျအောငျ .,.အောကျမှတဖနျ ..ဓါးကိုလှနျ၍ ...ခံပွနျပွုကာ ..မွှောကျလီ မှာလြှငျ ..ကမြှာမလှှဲ..နှဈစိတျကှဲ၍ ..ရဲရဲသှီးစကျ ..အအူ ထှကျ၏ ..တခကြျမွီ၌ .. လှံကို စိုကျ၍ ..လိုကျလံထိုးလြှငျ .ရငျကဝငျ၏ )ဟူ၍ ကြောကျစာ မှာတှေ့ရသညျ ။ အသတျခံခဲ့ရသညျ ့ရခိုငျလူမြိ ု းမြားကို ( တငျးဝါးပနျးခိုငျ ..တမွိုငျမွိုငျ ရခိုငျလူ အလောငျးပေါငျး ) ဟူ၍ မှတျတမျးတငျခဲ့သညျ ။ ၇ သနျးကြောျ ၏ ရခိုငျ အလောငျးမြား က ဒီဇငျဘာ ၃၁ နှင့ျ အတူ သကှေဲပကြျစီးခဲ့ရသညျ ။ ဗမာမြား သတျဖွတျခဲ့ သည့ျနရော ကို အစှဲပွု၍ ဂေါငျးပုံပွငျ) မွောကျဦး - လူသတျဂြိ ုငျ မွောကျဦး ရတေကျ ရကြေ သောအခါ သောငျပွငျတှငျ အစုလိုကျ ခညြျနှောငျ သတျဖွတျ ခဲ့သော အလောငျးတှကေို ရကေသြောအခါ ဖွူနီသောအလောငျးကောငျမြားကို မွငျတှေ့ရသောကွောင့ျ ပေါကျဖဲ့ရှာ မာနျအောငျ - လကျမြားကို ဖွတျ၍ တောငျသဖှယျ ပုံ ထားသောကွောင့ျ ( လကျပုံတောငျ) မာနျအောငျ - -ရကေနျတှငျ လူအပွည့ျသတျ ၍ ပုံထားသောကွောင့ျ ( သီဘေးကနျ) ပေါကျတော ..ကလေးငယျမြားကို ရတေတျ ရေ ကခြြိနျတှငျ ခွံလောငျ၍ သတျဖွတျခဲ့သောကွောင့ျ (ခွံလောငျခြောငျး ) မာနျအောငျ ခွံပွငျ (မောငျတော) သှေးခြောငျး ( တောငျကုတျ ) လူအသား အစ စီ ခုတျဖွတျ ထားသောကွောင့ျ အသားပုံရှာ ( ပုဏ်ဏားကြှနျ း) စသည့ျဖွင့ျ နရော အနှံ့အပွား တှငျ ဗမာတှေ ရဲ့ သတျဖွတျခွငျးကို ရခိုငျလူမြိ ု းတှေ ခံခဲ့ရသညျ ။ နှဈပေါငျး ၄၀ လုံးလုံး ဗမာတှရေဲ့သတျဖွတျခွငျးကိုခံခဲ့ရသညျ ။မာနျအောငျမွိ ု့တမွို့တညျးတှငျအသတျခံရသညျ ကို အစှဲပွု၍ ( လူငယျတဈသောငျး ..လူကွီးပေါငျးမူ ...သြှဈသောငျးအစှနျး .. တသိနျးမှနျး၏ ..မယှနျးထို ခါ ...သီကုနျပါ၏ ..သိမျးကာယူကာ ...ပွညျအငျးဝသို ့..ပါရလီငှာ ..လူယောကျြားနှင့ျ ..မပွားမှနျထ ..လူမိနျးမကို ,.ရတှေကျလသေောျ ..နှဈသိနျးကြောျ၏ ..ကွားသောျမွငျခါ ..ကွောကျဖှယျသတညျး။ဟူ၍ ကြောကျစာတှငျဖောျပွထားသညျ။ ၁၈၂၆ ခု နယျခြဲ ဗွိတိသြှ လကျထကျ ကရြောကျသောအခါ ဗမာ လကျအောကျ ၌ ရခိုငျလူမြိ ု းမြား နှဈပေါငျး ( ၄၀ ) ငရဲစခနျး မှ တဈခနျ း ရပျခဲ့ရသညျ ။ ကြ ူ းကြောျသူ နယျခြဲ ့ဗမာတှေ ကို ရခိုငျပွညျက ဗွိတိသြှ တို ့ တိုကျထုတျ၌ ဗွိတိသြ တို ့တဖနျ အုပျခြ ု ပျခဲ့သညျ ။ သို့ ့သောျ အငျ်ဂလိပျတို ့ အုပျခြ ုပျ နစေဉျ ရခိုငျပွညျ မှာ လူ အနညျးစု သာ ရှိတော့သညျ ။ ရခိုငျ နိူငျငံတောျကွီးသညျ သုသာနျ တစပွငျပမာ တောကွီးမကြျမဲ ဖွဈခဲ့ရသညျ ။ အငျ်ဂလိပျတို ့အကာအကှယျဖွင့ျ သကေံမရောကျ အသကျမပြောကျခဲ့သညျ ့ရခိုငျ တဈခြိ ု ့ ဘငျ်ဂလား နယျတှငျကနြျရဈခဲ့သညျ ။ ထိုသူ မြားအထဲမှ ၅၀၀၀၀ ခနျ ့ကို ပွနျခေါျယူ၍ ရခိုငျပွညျ၌ ပွနျလညျ နရောခထြား ခဲ့သညျ ။ သခငျပွောငျ တော့ ကြှနျဘဝ သညျ သာလြှငျ ရခိုငျတော့ဘဝ ကံထူးကံမွတျ ဖွဈခဲ့ရသညျ ။ နယျခြ ဲ့ ဗမာတို ့၏ လူမြိ ု းရေး မုနျးတီး မှုဖွင့ျ မြိ ု းပွုတျအောငျ သတျ ဖွတျ ခွငျးမှ လှတျမွောကျ ရ ခ့ဲသညျမှာ အမှနျပါ ။ လူကွီးမြားပွောစကား အရ ကြှနျဘဝ တဈခတျေ ရောကျ ရသညျ ကို ခတျေကောငျး ခါက ယင့ျ...ဟူ၍ တငျစားခေါျဝေါျကွသညျ ။ မှနျလှပသေညျ ။ဗမာနယျခြဲ့တို ့၏ လကျအောကျ နှဈ ၄၀ လုံးလုံး ဒုက်ခရောကျနသေော ရခိုငျသားမြားသညျ ရနှေဈတုနျး ဆှဲမိသကဲ့သို ့ အသကျရှု ူ ဖွောင့ျခဲ့ရသညျ ။အိုးမဲ့အိမျမဲ့ဖွဈနေ သည့ျဘဝမှ အိုးအိမျးမြားဖွင့ျ ဖွဈလာ ခဲ့သညျ ။ တဈနညျးအားဖွင့ျ ဗွိတိသြှ တို ့၏ အကာအကှယျကို ရခိုငျလူမြိ ု း တို ့ ရ၍ စာပေ ယဉျကြေးမှုး ပွနျလညျ အညှှနျ ့ ထောငျလာခ့ဲသညျ ။ လပျလှှတျစှာ ကူးသနျးရောငျးဝယျ ရသဖွင့ျ အတောျအတနျ ့ ခမြျးသာလာခဲ့ရသညျ ။ခတျေပညာ ကိုလညျးသငျကွားခှင့ျရသဖွင့ျ ထပျမံ၍ ပညာရှငျမြားထှနျးကားလာခဲ့ရသညျ ။ ဗွိတိသြှ တို ့သညျ ရခိုငျ မြား ၏ အသိဉာဏျမြား ကို ရခိုငျမြား အလှနျ လေးစား ခွငျးခံခဲရသညျ ကို အိုငျစီအကျဈ ရခိုငျ ဦးကြောျမငျးက ဘာသာစကား ၆ မြိ ု းဖွင့ျ မှတျတမျးတငျရေးထားခ့ဲသညျ ။ရခိုငျပွညျ ကြှနျသကျ( ၁၀၁ ) နှဈ တငျးတငျးပွည့ျသောနေ ့(၁၈၈၆ )ခု ဇနျနဝါရီလ (၁) ရကျနေ ့တှငျ မွနျမာပွညျ တဈပွညျလုံး အငျ်ဂလိပျ လကျအတှငျးသို ့ကရြောကျခဲ့သညျ။ အငျ်ဂလိပျ လကျအောကျ ကရြောကျတာနဲ့ ဗမာတှေ က ဒုက်ခ ဝဋျကွှေး လှလှလေး ခံခဲ့ရသညျ ။ သီပေါ့မငျး နှင့ျ စူးဖုလတျ တို ့ ရာဇာဝငျ ဝဋျကွှေး ခံခဲ့ရသညျ။ အဲဒီအခြိနျတှငျ ရခိုငျ အမြိ ု းသား ဆရာတောျ ဦးဥတ်တမ သညျ မွနျမာပွညျ လှှတျလပျရေး ကို ဦးစှာ ပထမ လမျးပွ မြိ ု းစေ့ခြ ခဲ့သညျ ။ ဝံသာနု စိတျဓါတျကို နိူးဆှပေးပွီး ထောငျ အကွိမျကွိမျ ကခြံပွီး မွနျမာပွညျ အငျ်ဂလိပျ လကျအောကျခံဘဝ မှ လှတျမွောကျစရေနျ ကွံဆောငျခဲ့သညျ ။ ထိုအခြိနျတှငျ နငျတို ့ပွောပွောနသေော ဗိုလျခြ ပျအောငျဆနျ းသညျ အထကျတနျးကြောငျးသားဘဝ တှငျရှိသညျ ။ ကွာလာသည့ျှနှင့ျအမြ ရခိုငျ ခေါငျးဆောငျးမြားသညျ တိုငျးရငျးသား မြားနှင့ျ တနျးတူ မွနျမာပွညျလှှတျမွောကျရေး ရဖို ့ ကွိုးပမျး လြှကျရှိသညျ ။ ရခိုငျလူမြိ ု းတို ့၏ အခြောငျမခို တဲ့စိတျဓါတျ ကို မငျးသားကွီး ဦးရှှှီဘငျး သညျ အငျ်ဂလိပျတို ့ကို စတငျတောျလှနျ တိုကျထုတျခဲ့သညျ ။ဤ သညျကား မွနျမာ့သမိုငျး ရာဇဝငျထဲမှာ မှတျတမျးတငျခွငျး မတှေ့ရှိပေ ။ ဒုတိယ တဈဖနျ အငျ်ဂလိပျ တို ့ မွနျမာနိူငျငံက ထှကျခှာ ပွီးနောကျ ဖကျဆဈ ဂပြနျ ကို ရခိုငျတို ့ စတငျ တောျလှနျ ခဲ့သညျ ။( ၁၉၄၅) ခု မတျလ (၂၇ ) ရကျနေ ့တှငျ မွနျမာက ဂပြနျ ကို စတငျ တောျလှနျသောအခါ ရခိုငျပွညျတှငျ ဂပြနျ မရှိတော့ပါ ။ ရခိုငျတို ့၏ ကိုယ့ျအားကိုယျကိုး နှှုတျလုံ ပွီး တောျလှနျ သတျဖွတျ ခဲ့သညျ ။ မွနျမာပွညျက ဂပြနျ မြား ထှကျခှာ သှားပွီးနောကျ ဗိုလျခြ ုပျအောငျဆနျးသညျ ရခိုငျပွညျသို ့ရောကျလာသညျ ။ ဆရာတောျ ဦးစိန်တ ကငြျးပသော ကွာအငျးတောငျညီလာခံ ကို ဗိုလျခြ ုပျအောငျဆနျးတတျရောကျခဲ့သညျ ။ ၄ငျးအပွငျ အလံနီ ပါတီ မှ ဦးအောငျသနျးက ဗိုလျခြ ု ပျအောငျဆနျးကို လူသတျမှုး ဖွင့ျ တရားစှဲခဲ့သညျ ။ (အသေးစိတျသိခငြျသူမြား ဘုံပေါကျ သာကြောျ စာအုပျ မှ ဖတျပါ ) ရခိုငျပွညျနယျ စဈတှမွေို့ ကွကျကိုငျးတနျ ရှာ တှငျ ( ရခိုငျတဈကပြျ .. ဗမာ တဈကပြျ ..သြှမျးတကပြျ..ဗမာတဈကပြျ ..ကခငြျတဈကပြျ ..ဗမာတဈကပြျ..မှနျတဈကပြျ ..ဗမာတဈကပြျ ..ကရငျတဈကပြျ .. ဗမာတဈကပြျ...ဟူသော တိုငျးရငျးသား တဈကပြျ ..ဗမာ (၇ )ကပြျ ဟူ၍ လူးပါးဝ တရားကို ဟောပွောခဲ့သညျ ။ စညျးလုံး ၍ မရသဖွင့ျ ရခိုငျနှင့ျ မွှပှေေး ကို တှေ့လြှငျ ရခိုငျကို အရငျသတျ ဟူ ၍ မိစၧာ ယုတျ က မွနျမာပွညျတှငျ ဝါဒဖွနျ ့ခဲ့သညျ ။ သခငျစိုး .. သခငျ သနျးထှနျး ကှနျမွူ နဈအဖှဲ့မြားကလညျး ဗမာပွညျ လှှှတျလပျရေး ရလြှငျ ရခိုငျပွညျ လညျး လှှတျလပျရေး ပေးမညျဟု ၄ငျး ရခိုငျပွညျက ဗမာမြား ခိုးယူ သှား သော မန်တလေး မဟာမုနိ ဘုရား ကို လညျ ရခိုငျ ကို ပွနျပေးမညျဟု ဆရာတောျဦးပညာသီဟ ထံတှငျ ဘုရားသူခိုး ဗမာမြား က လိမျညာပွောဆိုပွီး ဂတိပေးခဲ့သညျ ။ သို ့သောျ ဗမာပွညျသာ လှှတျလပျရေး ရ သှားသညျ ။ ရခိုငျနှင့ျမဆိုငျပါ ။ သြှမျးနှင့ျ မဆိုငျပါ ။ ကခငြျနှင့ျ မဆိုငျပါ ။ ကရငျနှင့ျမဆိုငျပါ ။ မှနျနှင့ျမဆိုငျပါ ဟူ၍ ခှေးပါးစပျက နတျစကားဆိုနသေညျမှာ ယခုအခြိနျထိဖွဈသညျ ။ ရခိုငျတို ့ သညျ ဗမာတို ့၏ လကျအောကျတှငျ ဒုတိ တဖနျ ကြှနျ ဇာတျကခဲ့ရသညျ။ ဗမာတို ့သညျ ရခိုငျလူမြိ ု းအပေါျမှာ သမိုငျးတလြှောကျ ကောငျးကြိ ု း မပေးတဲ့ ..သတ်တဝါ ကွီးဖွဈသညျ။ ဒုတိယ တဖနျ ရခိုငျပွညျကွီး ဒုက်ခအစခြီလာပွီ ဗိုလျရနျအောငျ ခေါငျးဆောငျသော ဗမာ့ခှေးတပျသညျ နှဈပေါငျး ၁၁၆ နှဈအကှာတှငျ ရခိုငျပွညျတှငျ ပထမဆုံး အခွခြေ လာသညျ ။ ၁၉၄၂ ခု တှငျ ရခိုငျလူမြိ ု းမြားသညျ ကုလားရနျ မှ လှတျမွောကျရနျ ဘငျ်ဂလားဘကျမှ ရခိုငျ ၄၀၀ ကြောျ ရခိုငျပွညျတှငျအခွခြေ မညျ လာကွရာ ဗိုလျရနျအောငျသညျ အကူအညီမပေးဘဲ့ သငျေ်ဘာကို ဖောကျ၍ လုပျကွံသတျဖွတျလိုကျသညျ ။ မွနျမာပွညျတှငျ လှှတျလပျရေးရပွီး လှှတျလပျသော မွနျမာပွညျတှငျ ပါလီမနျ ဒီမိုကရစေီ စနဈကို သုံးငျ်စှဲနသေည့ျအခြိနျ ဖွဈပွီး ပါလီမနျတှငျ ရခိုငျသားမြား လှှတျလပျစှာ ပွောဆိုတငျပွခှင့ျမရခဲ့ပေ ။သို ့သောျ လှှတျလပျစှာလုပျပိုငျခှင့ျမရခဲ့တဲ့ရခိုငျတှေ (၁၉၅၂)ခုတှငျ တောပနျဇငျး..အခစား (ကြောကျတောျ )..မကညြျးကုနျး( မာနျအောငျ)စသည့ျ ရှာ ဦးနူ စဈခှေးက ရှာလုံးကြှတျ သတျဖွတျ ၍ ရခိုငျသားမြား ကို ဒီမိုကရစေီ နှင့ျ မိတျဆကျလိုကျ သညျ။ ခှေးကွီးဦးနူ၏ ဒီမိုကရစေီက ရခိုငျ လူမြိ ု းတို ့အတှကျ ခါးသီးလှပသေညျ။ ၁၉၅၈ ခု နှဈ ဖဆပလ နှဈခွမျးကှဲသှားသညျ ။၄ငျးတှငျ ပွညျနယျ ပွသနာပေါျပေါကျလာသညျ ။ ဦးနူခေါငျးဆောငျသော တညျမွဲ ( ဖဆပလ) သူ ့ပါတီကို မဲပေးလြှငျ ရခိုငျပွညျကို ပေးမညျဟု ခှေးစကားက နတျစကားဆိုလာသညျ။ သနျ ့ရှငျး ဖဆပလ ဘဆှေ က ပွညျနယျကို မပေးနိူငျဟု ကနြျဟာကိုဘဲပေးမညျဟု ဗွောငျတိုကျစိနျ ခေါျခဲ့သညျ ။ ရခိုငျသားတို ့ဘဝသညျ ဗမာမြားထံမှ ပွညျနယျကို လကျဖွနျတောငျး ရသည့ျဘဝ သို ့ကရြောကျခဲ့သညျ ။ ပွညျနယျ လိုခငြျသော ရခိုငျတို ့သညျ မကြျစိ မှိတျ ကြိတျမှိတျခံ၍ ရတည မဲ အပါ အဝငျ အမှတျနရော ၉ ခုလုံးအား ခှေးကွီး ဦးနူ အား ပုံပေးလိုကျသညျ။ ၁၉၆၀ ပွညျ ့ ဖဖေောျဝါရီလ ရှေးကောကျပှဲတှငျ ဦးနူ ပါတီ အနိူငျရသှားသညျ ။ သို ့သောျ ရခိုငျပွညျ နယျ ကို ရခိုငျသား မြား မရ ။ ရခိုငျတို ့ဘဝက အရှကျလဲ ရ ဝမျးလညျး ကွီးခဲ့ရပသေညျ ။ ဦးနူကတိ တညျပါစေ ရခိုငျပွညျကိုပေး ဟူ၍ ငယျသံပါပါ အောျ ဟဈရငျ လညျခြောငျးကှဲရုံ သာရှိမညျ ။ ရခိုငျပွညျကို ရခိုငျကတောငျး တော့ သြှမျးက ဖဒရယျ တငျတောငျးလာသောအခါ ဦးနူ သညျ ဟနျမဆောငျနိူငျတော့ဘဲ့ ။ နဝေငျးကို အာဏာလှှဲအပျခဲ့သညျ။ ဗမာ၏ ပငျကိုယျ ဘီလူး အရုပျက ပေါျလာတော့ မညျ ။ အောငျဆနျး တကပြျ ကို နဝေငျး က လုယူလာတော့ ဗမာ က (၁၄) ကပြျ ရ၍ တိုငျးရငျးသား တို ့ဘဝ က (သုည)zero (0) ကှငျးနရေရှာသညျ။ (၁၉၆၇ ) ခု သွဂုတျ လ(၁၃) ရကျ ဥပုသျနေ ့ ရခိုငျပွညျနယျ စဈတှမွေို ့တှငျ ရခိုငျသား ၃၀၀ ကြောျ ကို နဝေငျးခှေးကွီး အဖှဲ့သတျလိုကျသညျ ။ယငျးအခြိနျ တှငျ ( ဘားဗူဟိယင့ျ ..ဆနျဟိယင့ျ...ဒိုငျးဂြီ ဟိယင့ျ ..ရီဟိယင့ျ .) ဘဝငျမွင့ျ သော ရခိုငျသားမြား နဝေငျး လကျအောကျ ရောကျ၍ သူတောငျးစားဖွဈခဲ့ရသညျ ။ ယခီး ဟု အခေါျ ခံရသညျ ။ ဗမာ ( ဗခီး ) နှင့ျ ရခိုငျ ( ယခီး) တို ့ အသားစား အရေ စား ဖွဈခဲ့ရသညျ ။ ( တရုတျ နှင့ျ ဝကျ ) အတူထားမရရေ အဖွဈနှင့ျ ကွုံတှေ့ရသညျ ။ မွ ဆနျစကျရှေ့တှငျ ရခိုငျသားမြား ခှေးသေ ဝကျသေ သခေဲ့ရသညျ ။ မသဘေဲ့ အသကျ ရှိနေ သူ မြားလညျး အရှငျလတျလတျ မွမွေုတျ ခံခဲ့ရသညျ ။ စဈခှေးဆို တဲ့ စရိုကျက ထှကျပေါျလာပသေညျ။ မဆလ လကျအောကျ ရခိုငျ ပွညျသားမြား စာရိတ်တ ပကြျပွား ၍ လူညှှနျး တုနျး လာသညျ။ ရခိုငျ နှင့ျ ဗမာ တသီးတခွားစီ ဖွဈလာသညျ။ ရခိုငျလူမြိ ု းမြား သညျ ကိုယျထီး ကိုယ့ျနနျ း ကိနှုယ့ျကွငှနျးနှင့ျနလော ခဲ့၍ ဗုဒ်ဓ ဘာသာပီပီ စာပေ ယဉျကြေးမှု ထှနျးကားသော လူမြိ ု းကွီးတဈမြိ ုးဖွဈ၍ ဗမာ တို ့သညျ အရေးကွီး ရဟနျး ကို ကိုးကှယျနခြေိနျတှငျ ရခိုငျပွညျနယျ၌ ဗုဒ်ဓဘာသာ နှဈပေါငျး တဈထောငျကြောျ အမွဈတှယျပွီ ဖွဈသညျ ။ ဗမာတို ့သညျ သာသနာကို မှနျဆီက ခိုးယူ ပွီး ရခိုငျပွညျ က ဘုရား ခိုး ယူ သှားသော သူခိုး ကွီး ငတတျပွား အမြိ ု း ဖွဈသညျ။ ဗမာပွညျ ဧရာဝတီ မွဈသညျ ကပ်ပလီ ပငျလယျထဲသို ့ စီးဝငျသညျ ။ ရခိုငျပွညျ ကုလားတနျ မွဈသညျ ဘငျ်ဂလား ပငျလယျထဲသို ့စီးဝငျသညျ။ ရခိုငျ နှင့ျ ဗမာသညျ ရေ လညျးမတူ ။ မွေ လညျးမတူ ပေ ။ .၈ .၈. ၁၉၈၈ ၈၈ အရေးအခငျး ဖွဈ၍ ဗမာပွညျ တှငျ ကြိတျကြိတျ ရို ကျသကျနေ ခြိနျတှငျ ရခိုငျပွညျကို လညျးကူးစကျလား သညျ ။ အစိုးရ၏ လုပျရပျ က ရဟနျး ဘုနျးကွီး မြားကို စဈဖိနပျဖွင့ျ ကနျကြောကျ သနေတျဖွင့ျ ပဈသတျ ကြောငျးသား မြားအပါ အဝငျ ကွိုးပေး သတျဖွတျ ခဲ့တာ သာသနာကို ငါးပါး မှောကျ အောငျ လုပျခဲ့တာ နိူငျငံခွားကို ထှကျပွေးသှားသော ရဟနျး ပညာရှငျ လူပညာရှငျမြား အမြားအပွားရှိနဆေဲပါ ။သာသနာကို ကိုးကှယျဟနျပွပွီ း ဘုရားရတနာမြားကို ခိုးခိုးနတော စဈခှေးကွီး တှေ ဖွဈတယျ ။ ၁၉၉၀ ခုနှဈ ရှေးကောကျပှဲတှငျ ရခိုငျပါတီ (ALD) ပါတီက အမတျ နရော ၁၁ နရော ရ သညျ ။ ယငျးအခြိနျတှငျ ဆရာကွီး ဦးဦးသာထှနျး က ရခိုငျပညာရှိ ဖွဈလို ့ဆိုပွီး ထောငျခြ ၍ ထောငျထဲတှငျ အဆိပျ ခပျ၍ သတျဖွတျခံလိုကျရသညျ ။ မကွာမီ အခြိနျတှငျ ရခိုငျပါတီ အဖကြျ ခံလိုကျရသညျ ့အပွငျ ရခိုငျခေါငျးဆောငျမြားကို ဖမျးဆီးထောငျခြ ခဲ့ကွသညျ။ ရခိုငျသားတို ့၏ ဘဝ ရေ တိမျ မှာ နဈမွုပျ ခဲ့ရသညျ။ ဗိုလျခြ ုပျ အောငျဆနျး က ထုတျထားခဲ့သည့ျ ဥပဒေ " ရခိုငျ နှင့ျ မွှပှေေး ရခိုငျကို အရငျသတျ ပွီးမှ မွှပှေေး ကို သတျ " ဟု ထုတျထားခဲ့သည့ျဥပဒေ အရ ဒုတိယ တဖနျ ဒေါျစုကွညျ က ရခိုငျပွညျ ကို မဲဆှယျဖို ့ခရီးစဉျ စတငျ ရောကျရှိ လာခဲစဉျ "" ကြှနျမ ကတော့ ရခိုငျ တှကေို ခစြျမိသှားပွီဟု "" ခှေးပါးစပျ က နတျစကား ဆိုးသှားပွီးနောကျ ..ပေးလိုကျကွတဲ့ မဲ ရခိုငျ ပွညျထဲက နှဈမွို့ ပါသှားတယျ ။ ရခိုငျတှသေိက်ခာ ကတြယျ ။ ခှေးစကားကို နားထောငျရငျ ခှေးမြိ ု း တှေ ဖွဈတယျ ။ ယခုအခါ ရခိုငျပွညျ ကြှနျသကျ က ရှညျသထကျ ရှညျ လာတယျ 2015 ဒီဇငျဘာ ၃၁ ကြှနျသကျ နှဈ ၂၃၁ ပွညျ ပွီ ၂၃၂ ကို ဆကျလကျ မြှောျ နကွေသေးတယျ ,အမွငျကဉြျ းတဲ့ ရခိုငျတှကေလဲ အသိမရှိတဲ့ ရခိုငျသမ တှကေ လဲ ကိုကို ရေ ..မောငျမောငျရေ ..ညီမလေး ရယျ နဲ့ နားရှကျတယျ ... စံရဖှေ လူမြိ ု းတိ က တဈဖုံ ဘုမသိ ဘမသိ နဲ့ ခှေးဟောငျးတိုငျး လိုကျ ကွည့ျ ့နေ ရငျ အိပျရေးပကြျ တယျ . ငါတို ့အနာကတျ ရှှပွေညျ ရခိုငျ ကွီးအတှကျ ဥမကှဲ သိုကျမပကြျ အောငျစုစု ရုံးရုးံ နဲ့ ညီညီညာညာ လကျတှဲပွီး ဝေးကှာ နတေဲ့ ဆှေးမြိ ု းသား ခငြျး နိူငျငံခွား အသီးသီးမှာ ရောကျရှိ နကွေသော ရှှညေီအဈကို မောငျနှမမြား ရခိုငျ ဆို လြှငျ အမြိ ု းကို ခစြျစေ ခငြျတယျ ။ ယခု တဖနျ ရခိုငျ ပွညျ က အကြှနျ တို ့ ၏ ခေါငျးထကျမှာ ကရြောကျနေ ပွီ .. ရခိုငျပညာရှိ မြား စာပပေညာ ရှငျမြား မသိ သော သူမြား ကို နားလညျ အောငျ ပွော ပွ ပွီး သတိထားကွပါ ။ ဗမာ မြား ဖောျစပျ ထားသော ဝမျးနှုတျဆေး ကို မစားမိစနေဲ့ သတိရှိကွပါ။
ပေါျလာပွီ သကျသတေခြို့
ဗမာက ရခိုငျကို မြိုးတုနျးအောငျ သတျဖွတျမူတှကေို ရခိုငျတှကေ ဗမာတှကေိုပွောပွတော့ ပါးစပျ ရာဇဝငျ ဆိုပဲ... ပွုလုပျသူ ဗမာတှကေ အခု မယုံဘူးဆိုပဲ ။
ပွုလုပျသူတို့မေ့နိုငျပမေယ့ျ။ ခံရသူတှကေတော့ forever forget ။ Never forget ၊ ပဲ
#The_Eastern_Frontier_of_British_India
၁၉ရာစုမှာအငျ်ဂလိပျတို့သညျ ကိုလိုနေ နယျခြဲ့ရငျး အိန်တိယတနိုငျငံလုံးကိုသိမျးပိုကျနိုငျခဲ့သညျ။
ဗမာဘုရငျဗဒုံမငျး မောငျ၀ိုငျးသညျ ၁၇၈၅ မှာရခိုငျနိုငျငံကိုကြူးကြောျသိမျးပိုကျလိုကျတယျ။
ယငျးကွောင့ျအငျ်ဂလိပျကိုလိုနေ နယျခြဲ့နဲ့ ဗမာပဒသေရာဇျနယျခြဲ့တို့သညျ
နယျစပျခငြျးထိစပျလို့ထိပျတိုကျတှေ့လာခ့ဲကွတယျ။
ယငျးကွောင့ျအငျ်ဂလိပျမွနျမာစဈပှဲတှဖွေဈခ့ဲတယျ။အ့ဲဒါကိုA C BanerjeeကThe Eastern Fronter of British India နာမညျနဲ့သမိုငျးစာအုပျတဈအုပျရေးခ့ဲသညျ။
ဗမာတှေ ရခိုငျပွညျကိုသိမျးပွီးတ့ဲခါ လူမဆနျတဲ့ ရကျစကျမှုတှနေဲ့မြိုးတုနျးသတျဖွတျခံရတယျ။
ယငျးစဈမှာ လူတှကေိုတိုငျမှာ ခညြျနှောငျပွီ ျသတျတာတှေ၊ခေါငျးတဈလုံးဖေါျလို့မွေ မှာမွုတျထားပွီး ထှနျနဲ့တိုကျသတျတာတှေ၊မိနျးမ၊ယောကျြား၊ကလေးငယျထောငျပေါငျးမြားစှာကို သှေးအအေးနဲ့သတျခ့ဲတာတှကေိုလည့ျ ဒီစာအုပျမှာဖေါျပွထားတယျ။ရခိုင့ျတောျလှနျရေး ခေါငျးဆောငျတဈယောကျဖွဈတယျ အပိုလောငျးက ၁၇၉၄ မှာယောကျြား၊မိနျးမ၊ကလေး၂သိနျးလောကျအသတျခံရတယျ။ အ့ဲအရအေတှကျနဲ့တူတူ သုံပနျးအဖွဈဖမျးခံရတ့ဲ၊တောတှတေောငျတှမှော ပုနျးနတေ့ဲလူတှလေည့ျ အဖမျးခံအသတျခံရတယျ၊တခိြုလေ့ကြားစားလို့သရေတယျလို ့ပွောတာကို သံသယဖွဈစရာမရှိလို့ ဗွိတိသြှအရာရှိတဈယောကျက အစီရငျခံတာတှကေိုဖေါျပွထားတယျ။ ဗွိတိသြှမောျကှနျးတိုကျမှာသိမျးထားတ့ဲ ရခိုငျတောျလှနျရေးခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခငြျးပြံက ဗွိတိသြှအာဏာပိုငျတှကေို ပေးတ့ဲစာတှကေိုလည့ျ ကိုးကားဖေါျပွထားတယျ။
ရှားပါးစာအုပျဖွဈတယျ ဒီစာအုပျကိုရခငြျဖတျခငြျရငျ
ဒီLink ကယူပါ။
The Eastern Frontier Of British India pdf-12 MB
by Banerjee, Anil
https://archive.org/download/in.ernet.dli.2015.24759/2015.24759.The-Eastern-Frontier-Of-British-India.
ဗမာတှေ ပွောကွတယျ ရခိုငျပွညျကို မောငျဝိုငျးနဲ့ ဗန်ဓုလ တိုကျတယျဆိုတာ မဖွဈနိုငျ ရခိုငျတှေ ဝါဒပွန့ျကွတယျ မောငျဝိုငျး ရကိ်ခုငျပွညျကို တိုကျခြိနျ ဗန်ဓုလက ကလေးလေးပဲ ရှိတယျ ဆိုပွီးပွောကွလို့.. ဖောျပွလိုကျတယျ
ဗဒုံမငျး ဘိုးတောျမောငျဝိုငျး ရက်ခိုငျပွညျကို ၁၁၄၆ သိမျးသညျ ။
မောငျရဈ (ခ)ဗန်ဓုလက ၁၁၄၄ မှာမှေးတယျ
၁၁၈၁ ခုနှဈ မဏိပူရ မကြိုးနှံ၍ ဤအလုံမွို့ဝနျကို ကွီးကွပျစလှေှတျ တိုကျခိုကျစေ၏။
အမှုတောျ နာမညျရလောကျအောငျ ကြပှေနျ ခြောမောစှာ ဆောငျရှကျခဲ့၍ ပွနျရောကျ
သောအခါ ' မဟာဗန်ဓုလ ' ဟူသော ဘှဲ့ကို ရလသေညျ။
၁၁၈၃ ခုနှဈ အာသံစောျဘှား မကြိုးနှံ၍ မဟာဗန်ဓုလကို စလှေှတျနှိမျနငျးစသေညျ။
စောျဘှားကို နနျးခနြှငျထုတျ ၊ အာသံကို သိမျးလသေညျ။
၁၁၈၄ ခုတှငျ ပွနျရောကျပွီး
အဂ်ဂမဟာ သနောပတိဝနျကွီး ခန့ျတောျမူသညျ။
၁၁၈၅ ခု ရခိုငျပွညျ ရှငျမဖွူကြှနျးသို့ စဈတကောငျးတို့ လာရောကျ အလံစိုကျသညျကို
နုတျပဈမှုကစ၍ အငျ်ဂလိပျတို့နှင့ျ အခငြျးဖွဈပှားရာ ဘငျ်ဂလားအထိ သိမျးပိုကျရနျ မဟာ
ဗန်ဓုလ ကွီးမှူး၍ ရခိုငျသို့ ခြီရသညျ။ ဤသို့ခြီစဉျက ' ဗိုလျမှူးဝနျကွီး သတိုးမငျးကွီး
မဟာဗန်ဓုလ ' ဟု ဘှဲ့တပျတောျမူသညျ။
(၁) ငယျမညျ မောငျရဈ ။
(၂) အသကျ ၃၇ နှဈတှငျ ဗွဲတိုကျသံတောျဆင့ျ ဖွဈသညျ။
(၃) နောကျ အလုံမွို့ဝနျ ဖွဈသညျ။
(၄) မဏိပူရကို အောငျခဲ့၍ ပွနျလာသောအခါ ' မဟာဗန်ဓုလ ' ဘှဲ့ကို ရသညျ။
(၅) အာသံကို နိုငျခဲ့၍ အပွနျတှငျ အဂ်ဂမဟာ သနောပတိ ဝနျကွီး ခန့ျတောျမူသညျ။
(၆) ရခိုငျသို့ ခြီခါနီး၌ ' ဗိုလျမှူးဝနျကွီး သတိုးမငျးကွီး မဟာဗန်ဓုလ ' ဘှဲ့ ထပျ၍ရသညျ။
(၇) နောကျဆုံး အငျ်ဂလိပျနှင့ျ တိုကျနစေဉျ ' သတိုးသုဓမ်မ မဟာဗန်ဓုလ ' ဘှဲ့ စဈသူကွီး
အရာ စဈတောငျးမွို့ တို့ကို ရသညျ။
ဒီတော့ ရခိုငျတို့ မောငျဝိုငျး သိမျးပွီး ဘုရား မြား သာသနာ အဆောကျအဦးမြားနှင့ျ ရခိုငျပွညျသူမြား ဆုံးရှူံး ပွီး ၊
ဗန်ဓုလ တဈခတျေ ရခိုငျပွညျသူမြား ကလေးသူငယျမကနြျ နောကျထပျတဖနျ ဆုံးရှူံး ရလညျသညျ
ဒီနေ့အခြိနျထိ ရခိုငျပွညျတှငျ ရှာနာမညျမြား သတျမှတျ၍ ရှိနသေေးသညျ ၊
ရခိုငျပွညျကွီးနှင့ျတကှ ရုပျရှငျတောျမဟာမွတျမုနီ အသိမျးခံလိုကျရသညျ။ ဗမာမာမြား သညျ ရခိုင့ျရှှနေနျးတောျ၊ ပိဋကတျတိုကျတောျ၊ ဘုနျးတောျကွီးကြောငျး အကွီး (၃၀)၊ အငယျ (၃၀၀၀) ကြောျကို မီးလြှို့ဖကြျဆီးခဲ့သညျ။ ရခိုငျတပွညျ လုံး ဖူးဖူးရောငျသော လူသကေောငျမြားဖွင့ျ ပွန့ျကွဲလြှကျ ရှိခဲ့သညျ။ နှဈပေါငျး (၅၀၀၀) ကြောျ ကိုယ့ျထီးကိုယ့ျနနျးဖွင့ျ နထေိုငျ လာခဲ့သော ရခိုငျနိုငျ ငံတောျ ၌ တိုငျးသား ပွညျသူမြားမှာ ကူမည့ျသူမရှိ လှတျရာကိုထှကျပွေးကွရသညျ။
မနျမာမြားသညျ ပုခကျတှငျးရှိ ကလေး သူငယျမြား ကိုမခနြျ သတျဖွတျသညျ။ ရခိုငျမှတျတမျး၌ (“အခြသေူငယျ၊ အစိတျကရေို့၊ ပွုံးရယျရှှငျဘိ၊ မိမသိကို၊ မှီးမိထံမှ၊ ယူပွီးမှလြှငျ၊ လကျကို ကိုငျမွှောကျ၊ ကောငျး ခငျရောကျက၊ အောကျမှတဖနျ၊ ဓါးကိုလှနျ၍၊ ခံပွနျပွုခါ၊ မွှောကျလီမှာလြှငျ၊ ကလြာမလှဲ၊ နှဈစိပျကှဲ ၍၊ ရဲရဲသှီးစကျ၊ အအူထှကျ၏။တခကြျမွီ၌၊ လှံကိုစိုကျ၍၊ လံလိုကျတုံလြှငျ၊ ရငျကဝငျ၏”) ဟူ၍ တှေ့ရပါသညျ။ အသတျခံခဲ့ရသော ရခိုငျသားမြားကို “တငျးဝပနျးခိုငျ၊ တမွိုငျမွိုငျ၊ ရခိုငျလူ အလောငျး” ဟူ၍ မှတျတမျးတငျခဲ့သညျ။
ဂဏနျးသခြၤာအလို (၇) သနျးကြောျသညျ။ ဗမာမြားသတျဖွတျခဲ့သညျကို အစှဲပွု၍ ဂေါငျးပုံပွငျ (မွောကျဦး)၊ လူသတျဂြိုငျ (မွောကျဦး)၊ ရတေကျရေ ကသြောအခါ သောငျပွငျတှငျ အစုလိုကျအပွုံလိုကျခညြျးနှောငျ၍ သတျခဲ့သောကွောင့ျ ရအေကတြှငျ ဖွူနီသောအလောငျးကောငျမြား ကို မွငျ ရသောကွောင့ျ ပေါကျဖဲ့ရှာ (မနျအောငျ၊) လကျမြားကိုဖွတျ၍ တောငျနှယျပုံထားသောကွောင့ျ လကျပုံတောငျ (မာနျအောငျ)၊ ရကေနျတှငျ လူအပွည့ျ သတျ၍ ပုံထားသော ကွောင့ျ သီဘေးကနျ (ပေါကျတော)၊ ကလေးငယျမြားကို ရကေရြတေကျခြိနျတှငျ ခွံလှောငျ၍သတျခဲ့သော ကွောင့ျ ခွံလှောငျခြောငျး (မာနျအောငျ)၊ ခွံပွငျ (မောငျတော)၊ သှေးခြောငျး (တောငျကုတျ)၊ လူ့အသားတဈ မြားကို ခုတျဖွတျ၍ပုံထားသောကွောင့ျ အသား ပုံရှာ (ပုဏ်ဏားကြှနျး) စသည့ျစသည့ျဖွင့ျ နာမညျတှငျခဲ့သညျ။ နှဈပေါငျး (၄၀) လုံးလုံး ရခိုငျမြိုးတုံးအောငျ သတျဖွတျခဲ့သညျ။ မာနျအောငျမွို့ တမွို့တညျး တှငျ အသတျခံခဲ့ ရသညျကို မှတျတမျးတငျထားသညျမှာ “လူငယျတသောငျး၊ လူကွီးပေါငျးမူ၊ သြှဈသောငျးအစှနျး၊ တသိနျးမှနျး၏၊ မယှနျးထိုခါ၊ သီကုနျပါ၏၊ သိမျးကာယူက၊ ပွညျအငျးဝသို့၊ ပါရလီငွား၊ လူယောကျြားနှင့ျ၊ မပွားမှနျထ၊ လူမိနျးမကို၊ ရှီကွလီသောျ၊ နှဈသိနျးကြောျ၏၊ ကွားသောျမွငျ ခါ၊ ကွောကျဖှယျသာတညျး” ဟူ၍ဖွဈသညျ။ (၁၈၂၆) ခုနှဈ ဗွိတိသြှလကျအောကျ ကရြောကျရသောအခါ (ဗမာ) လကျအောကျ နှဈ (၄၀) ငရဲ စခနျးသညျ တခနျးရပျခဲ့သညျ။ ကြူးကြောျသူ ဗမာမြားကိုမောငျးထုတျ၍ အငျ်ဂလိပျတို့က တဖနျအုပျခြုပျ သညျ။ သို့သောျအငျ်ဂလိပျအုပျခြုပျခြိနျတှငျ ရခိုငျပွညျ၌ လူမကနြျတော့ပေ။ ရခိုငျနိုငျငံတောျ တခုလုံးသညျ သုသာနျတစပွငျပမာ တောကွီး မကြျမဲဖွဈနလေတေော့ သညျ။ အငျ်ဂလိပျအကာ အကှယျကွောင့ျ သကေံ မရောကျသတျမပြောကျပဲ ရခိုငျတခြို့ ဘငျ်ဂလားနယျတှငျ ကနြျရဈသညျ။
သကျသေ ကြောကျစာ👇
ဆရာကွီး Kyaw Maung post
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=220027318448106&id=100013225188733
post က ရခိုငျဝေါဟာရနဲ့ ရေးထားတ့ဲအတှကျ ဗမာလိုပွနျလိုကျပါတယျ 👇👇
#လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုမှတျတမျးကြောကျစာတခကြျ
၁၁၄၆ခုနှဈနောကျနှဈပေါငျး၄၀ကာလအနိဌာရုံတှကေို
စာပလေငျ်ကာ၊သမိုငျးမှတျတမျးတှနေဲ့မှတျတမျးတငျခဲ့ကွသလို
ကြောကျစာထိုးလို့လဲ့မှတျတမျးတငျခဲ့ကွပါတယျ။
အဲ့ကြောကျစာတခကြျကို၁၉၇၂ ခုနှဈနို၀ငျဘာလက
သြှဈသောငျးဘုရားပွုပွငျတ့ဲအခါ ရရှိခ့ဲတယျ ။
အ့ဲအခြိနျအခါက ထောကျလှမျးရေးတှေ ဓားလိုထတဲ့ခြိနျဖွဈလို့
အဲ့ကြောကျစာဖြောကျဖကြျခံရမညျကွောကျလို့
အပွငျကိုလုံး၀အသိမပေးပဲကြောကျစာကိုမှငျကူးကာ
သြှဈသောငျးဘုရားအရံစတေီတဆူမာထည့ျလိုကျကတျပါရေ။
ယငျးကြောကျစာမှငျကူးမူတမူကိုရခဲ့လို့သိမျးထားခဲ့တာနှဈပောငျး၄၀
ကြောျပါပွီ။သိတဲ့လူတှထေဲကတခြို့လေ့မရှိကွတော့ပွီ။
အဲ့ကြောကျစာမာပါစှာက-သက်ကရာဇျ
၁၁၄၆ခုနှဈအောကျသားသတျခဲ့သောနရောနှင့ျလူမြား
ကြိမျးကြှနျတှငျအိမျရှေ့မငျးရဲဖေါျသူနှင့ျလူအမြားကိုသတျသှကျအုပျအရပျ ၌
ကြောကျစာရေးထိုးသူသညျ အသတျခံရတ့ဲလူနဲ့
နရောစာရငျးကိုမှတျတမျးတငျတာမပွီးခဲ့ပါ။
ဒါပမေယ့ျ#တောငျကြောငျးဆရာတောျက
#ရခိုငျရာဇ၀ငျသဈကမြျး မှာဒီလို ပိုငျမှတျတမျးတငျခဲ့ကွပါတယျ။
ကြိနျအရပ့ျ အစောင့ျနထေားသော မွနျမာတို့ကို အိမျရှေ့မငျးစဈကဲရဲဘောျသညျ တိုကျလသေောျ မွနျမာတို့သညျ
မွောကျဦးမွို့သို့ပွေး၀ငျကွလေ၏။ မွို့၀နျ နန်ဒပွကနြျက တပျမှုးတပျသားကိုထှကျတိုကျစလေသေောျ အိမျရှေ့မငျး စဈကဲ
၇ဲဘောျသညျနှင့ျလူအမြားကို ဖမျးရလလြှေငျ သတျလြှကျပဈလေ၏။
မွို့၀နျနန်ဒပွကနြျနှင့ျွမို့သူကွီး လေးခကျတောငျစား ငထှနျးစံတို့က ရခိုငျပွညျနိုငျငံအလုံး၌့ရှိသောလူတို့ကိုပွောငျးလကျ
နကျခရြနျ ဟုခေါျပွီးလြှငျ ပေါငျးတုတျပွငျ ၌တဈထောငျ သရကျအုပျ၌တဈထောငျ ကွကျရိုးတောငျ၌တဈထောငျ စံကား
တောငျ၌ တဈထောငျ မွို့တောျပရိစေ်စဒ့၌သုံးသောငျးခုနဈထောငျ။ ပုခကျတှငျသား သူငယျမြားကို ဓားကစားသညျ
တဈသောငျး။ ဘုရားပေါျအရပျ ဒိုငျးကြီအရပျ။ မောငျးဆှဲအရပျ။ ငရကောငျအရပျ။ ခေါငျးပွိုတောငျအရပျ။ ပရိနျအရပျ။
ပေါငျးတုတျအရပျ။ ရတနာပွငျအရပျ။ လကျမဖကျအရပျ။ တောငျတနျးအရပျ။ ကိုးဆယ့ျကိုးတောငျအရပျ။ သံတှဲ။
ရမးျပွည့ျ။ မာနျအောငျအရပျတို့၌သလေသေညျကား တဈသိနျးရှဈသောငျးလေးထောငျသလေသေညျ။
သမိုငျးမှတျတမျးမပြောကျပကြျရအောငျမြှ၀ီပီးပါ။သိမျးထားပါ။လကျဆင့ျကမျးပီးပါ
ဒီလိုမြိုး ကြောကျစာ အထောကျအထားကိုလညျး ဗမာတှေ ဘာပွောသလ့ဲဆိုတော့
ဖောငျးကွှာစာဆိုရငျ အတု ၊ ခြိုငျ့ခှကျနဲ့စာဆိုရငျ အစဈ
ဈာနျသဈအောငျ နှင့ျ ဘုနျးတင့ျကြောျ အပါအဝငျနောကျလိုကျတဈစုနှင့ျ
ဗမာပညာရှငျမြားဆုံးဖွတျခကြျ.. ဟားဟား
အ့ဲလောကျတောျတာ..😂
မမွငျဖူးတော့ မယုံကွည့ျဘူး ။ ရှေးတုနျးကလိုပေါ့ ကောငျးကငျမှာ သံတုံးကွီး ပြံနိုငျတယျဆိုတာ ၊ ဘယျသူမှလညျး မယုံဘူး ။ ပွောတ့ဲလူသာ အရူးခေါငျးစဉျတပျခံရတယျ ။ ကိုယျတို့ ဉာဏျနဲ့ လိုကျမမီဘူးဆိုတာ ကိုယျတိုငျ မသိ ။
အခုလညျး ဖောငျးကွှာ ကြောကျစာန့ဲ ပုဂံပွညျမှာ မမွငျဖူး ၊ မရှိလညျတော့ ။ အခွားလူမြိုးတှမှောလညျး မရှိ သူတို့ထကျ ပညာ မသာဘူးဆိုတ့ဲ အမွငျ အထငျသေးပွီးဖွဈနတေ့ဲအတှကျကွောငျးပါပဲ ၊
မငျးတို့တဈမြိုးသားလုံးသိထားရမှာက .. ခရဈနှဈ ၁၀၄၄ မှပေါျလာတ့ဲ အနောျရထာခတျေမှစတငျလာတ့ဲ ပုဂံပွညျမှာလို စုတျတံ အစုတျပလုတျ တဈလကျန့ဲ နံရံမှာ ပနျးခြီး ဆှဲခ့ဲသလိုမြိုး ၊
ရက်ခိုင့ျရှှမွေို့တောျမှာ ရေးဆှဲခ့ဲတာမဟုတျ ၊
ပငျလယျကြောကျတုံး ကြောကျသားမြားကို ထုဆဈခ့ဲကွတာကွီးပါ ၊ ကြောကျစာဖောငျးကွှလောကျကို မပွောန့ဲ အ့ဲထကျခကျတ့ဲ အနုစိတျ ထုဆဈခ့ဲတ့ဲအရာတှအေမြားကွီးပဲ ။ ဘယျလူမြိုး ပညာရှငျကမြှာလညျး ရှေးကမြှာလညျး ၊ တှေးကွပတေော့ ။
Zaw Zaw (ရက်ခပူရတိုငျး)
